Nieuwe 'ijstijd' laat nog even op zich wachten

Het versterkt broeikaseffect dat we vandaag meemaken neutraliseert astronomische invloeden die over 1.500 jaar een nieuw glaciaal moeten inluiden.

IJstijden – periodes waarin ijs op de polen en in gletsjers voorkomt – bestaan uit een afwisseling van koudere periodes of glacialen (vaak ten onrechte 'ijstijden' genoemd) met warmere interglacialen. Momenteel bevinden we ons in een interglaciaal dat zo'n 11.000 jaar geleden begon. Gebaseerd op astronomische invloeden zou over ongeveer 1.500 jaar opnieuw een koudere periode moeten aanbreken, maar door de hoge CO₂-concentraties in de atmosfeer is dat erg onwaarschijnlijk, melden wetenschappers in Nature Geoscience.

De afwisseling tussen glacialen en interglacialen wordt onder meer bepaald door de stand van de aardas en de baan van de aarde om de zon. Met modellen van dergelijke astronomische invloeden reconstrueerden de wetenschappers hoeveel zonne-energie de aarde tijdens glacialen en interglacialen in de laatste miljoenen jaren bereikte. Daaruit leiden de vorsers af wat ons in de toekomst te wachten staat. Op basis van de gelijkenissen met een interglaciaal zo'n 780.000 jaar geleden, besluiten de wetenschappers dat over ongeveer 1.500 jaar een nieuw glaciaal zou beginnen.

Maar astronomische invloeden volstaan daarvoor niet, ook de CO₂-concentratie in de atmosfeer speelt een rol. Die is vandaag met een concentratie van 390 ppm (deeltjes per miljoen) erg hoog, terwijl die volgens de berekeningen van de wetenschappers onder de 240 ppm zou moeten duiken om de start van een nieuw glaciaal mogelijk te maken.

Volgens de onderzoekers klinkt dat misschien als goed nieuws, maar is het dat allerminst. IJskappen worden door de huidige hoge temperaturen minder stabiel en als ze loskomen, kan dat grote gevolgen hebben voor het zeeniveau. (ddc)