Met de patronen en kleuren op hun vleugels laten vlinders hun vijanden weten dat ze geen heerlijk avondmaal zijn. Nu blijkt dat ook hun vliegpatroon kan dienen als waarschuwingssignaal.
Beeld: Tithorea harmonia, een van de onderzochte vlindersoorten. Credit: Geoff Gallice
Amerikaanse onderzoekers bestudeerden het vliegpatroon van 351 aposematische vlinders. Dat zijn vlinders die hun vijanden aan de hand van felle kleuren en drukke patronen op hun vleugels laten weten dat ze giftig of gevaarlijk zijn. Verschillende soorten kunnen elkaars kleurenpatroon na-apen om dezelfde vijand af te schrikken. Door die patronen te vergelijken, konden de wetenschappers de meer dan dertig onderzochte soorten uit Peru, Ecuador en Panama onderbrengen in tien groepen met een gelijkaardig uiterlijk.
De wetenschappers maakten videomateriaal van de 351 verschillende vlinders en analyseerden de video’s in slow motion. Ze bestudeerden de ‘fladderfrequentie’ waarmee vlinders hun vleugels op en neer bewegen en de hoek van de vleugel op het hoogste en laagste punt van de vliegbeweging. De onderzoekers zagen dat vlinders met een overeenkomstig kleurpatroon op de vleugels ook een soortgelijke fladderfrequentie hadden. Bovendien was ook de hoek van de vleugel op het hoogste punt van de vliegbeweging vergelijkbaar. Vlinders die op elkaar lijken, vliegen dus ook op een gelijkaardige manier. Opvallend genoeg zijn die vlinders in erg verschillende regio’s te vinden en is de omgeving waarin de vlinders leven minder bepalend voor het vliegpatroon. De onderzoekers concluderen dat niet alleen bepaalde kleuren, maar ook een herkenbaar vliegpatroon specifieke vijanden afschrikt.