Raven Onzea (Hogeschool PXL) bestudeerde voor zijn bachelorproef twee ontbindende reekadavers: “De impact van zo’n kadaver op zijn omgeving is verbazingwekkend. Toch worden er nog altijd dode dieren weggehaald uit onze natuurgebieden.”
Wanneer een dier sterft in de natuur, profiteert het hele ecosysteem. Het kadaver vormt een uitgebreid buffet voor everzwijnen, vossen en buizerds, maar ook voor insecten en andere kleine dieren.
Of zo zou het toch moeten zijn. Want in Vlaanderen worden runderen, paarden, reeën en everzwijnen in natuurgebieden nog altijd beschouwd als landbouwdieren, ook al verschilt hun leven en leefomgeving sterk van dat van echte landbouwdieren. Na overlijden worden ze meteen verwijderd en naar een destructiebedrijf gebracht.
Reekadaver
Volgens Raven Onzea is dit niet alleen een onnodige kost voor de overheid, het is vooral een verlies voor het ecosysteem. Tijdens zijn bachelorproef Groenmanagement zag hij met zijn eigen ogen hoe rijk het leven op een dood dier kan zijn.
Ik had nooit verwacht dat een dood dier het ecosysteem op zoveel vlakken stimuleert Raven Onzea
“Twee maanden lang bestudeerde ik twee reekadavers in natuurgebied Averbode Bos en Heide, beheerd door Natuurpunt vzw. Ik vond verschillende ongewervelde dieren, zoals vliegen, kevers, spinnen, vlinders, hommels en maar liefst 610 aaskevers van negen verschillende soorten.”
De resultaten van zijn onderzoek waren ook voor hem een verrassing: “Ik had nooit verwacht dat een dood dier het ecosysteem op zoveel vlakken stimuleert. De stoffen die vrijkomen bij afbraak van het kadaver, hebben een immense directe én indirecte invloed op planten, zoogdieren en insecten. Zo is het natrium belangrijk voor de voortplanting van vlinders. Haal je het dode dier weg, dan haal je ook alle stoffen weg die ze tijdens hun leven opgenomen hebben.”
Slachtafval
Volgens Raven kunnen we op verschillende manieren actie ondernemen: “De meest eenvoudige manier is om de grazers in natuurgebieden, zoals runderen en paarden, na hun dood ter plaatse te laten liggen. We kunnen ook slachtafval, aangereden wild en overschotten van geschoten wild op open plekken in de natuur leggen.”
Haal je het dode dier weg, dan haal je ook alle stoffen weg die ze tijdens hun leven opgenomen hebben Raven Onzea
Over ziektes hoeven we ons geen zorgen te maken, aldus Raven: “Het gezondheidsrisico voor de mens of de veestapel is verwaarloosbaar klein.”
“Via nieuwe overeenkomsten met de bevoegde overheden, de Openbare Vlaamse AfvalMaatschappij (OVAM) en de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, kan de huidige aanpak verbeterd worden. In Nederland zorgde zo’n overeenkomst er bijvoorbeeld voor dat de runderen en paarden in de Oostvaardersplassen en de Veluwe erkend werden als wilde dieren. Sindsdien blijven de dieren na hun dood liggen en wordt de natuurlijke kringloop gesloten.”
Raven is alvast overtuigd van de voordelen: “Meer aas in natuurgebieden trekt op termijn ook majestueuze aaseters aan zoals arenden, wouwen en gieren. Het zou fantastisch zijn om deze dieren bij ons terug te verwelkomen.”
Promotoren: Jan Van Uytvanck, Sigi Berwaers
Schrijf je nu in voor de Vlaamse Scriptieprijs
Studeer je dit academiejaar af? Werkte je net een sterke bachelor-of masterproef af? Laat dan het resultaat van je harde werk niet in een stoffig archief wegkwijnen, maar treed ermee naar buiten! Doe mee aan de Vlaamse Scriptieprijs en maak kans op geldprijzen tot 2.500 euro én heel wat persaandacht voor je werk.
Bij inschrijving maak je automatisch kans op de vier deelprijzen, waaronder de EOS-prijs voor exact-wetenschappelijke scripties en de Agoriaprijs voor technologie en innovatie.
Inschrijven kan nog tot en met zondag 4 oktober
