Een nieuwe exoot maakt zijn opwachting in Vlaanderen. De Chinese muntjak, een klein hert met opvallende slagtandjes, bedreigt de lokale biodiversiteit. Het Agentschap Natuur en Bos schakelt jagers in.
Sinds de eerste waarneming van een Chinese muntjak in Limburg op 17 november 2010 maken natuurverenigingen zich zorgen. Als de uitheemse hertensoort in deze contreien doorbreekt, zijn de gevolgen groot.
In 1930 ontsnapten een paar muntjakken in de Whipsnade Zoo in Groot-Brittannië. Samen met enkele andere exemplaren vormden ze de genenpool van de 130.000 muntjakken die vandaag op het eiland rondlopen. Daar hebben de dieren al een onherstelbare impact gehad op de biodiversiteit. Eén zeldzame orchideesoort is volledig verdwenen door de graaslust van het hert, dat in een klap andere dieren, zoals reeën, van hun eten berooft.
‘Hier in België vormen muntjakken een bedreiging voor boshyacinten, sleutelbloemen en andere plantsoorten’, zegt Diemer Vercayie van Natuurpunt. Daartoe behoren ook de blauwe kousjes in het Hallerbos. ‘En doordat ze graag plantenkoppen eten, krijg je een leeg bos met enkel kruinen en geen struiklaag. Zangvogels en dagvlinders blijven dan weg’, zegt Tim Adriaens van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). ‘Je mag er niet aan denken dat ze vaste voet krijgen in de bossen van het vasteland’, vult Bram D’hondt van het Agentschap voor Natuur en Bos aan.
Muntjakwaarnemingen in Vlaanderen situeren zich vooral in Brasschaat en Schoten. ‘Met hun rododendrons, hazelaars en lijsterbesstruiken bieden de Antwerpse Noorderkempen veel voedsel’, zegt Adriaens. ‘Het vele bos en de verspreide tuinen bieden beschutting. Het zijn ideale omstandigheden voor de dieren.’ Ze planten zich snel voort en hebben hier geen natuurlijke vijanden.
De muntjak staat sinds 2016 op de Europese lijst van zorgwekkende invasieve, uitheemse soorten. Het is verboden muntjakken te importeren, houden of kweken. Om de soort te bestrijden, doet het Agentschap voor Natuur en Bos een beroep op jagers, want zij hebben een vergunning. Het INBO van haar kant monitort de populatie met wildcamera’s. ‘Daarmee, en met statistische methodes, berekenen we hoeveel muntjakken hier exact zitten’, zegt Adriaens. ‘We willen niet voor verrassingen komen te staan.’
