Virus lapt genetisch dogma aan z’n laars

Genen zijn stukjes DNA die een code dragen op basis waarvan in de ribosomen eiwitten worden samengesteld uit aminozuren. Normaal komt met één code, één proteïne overeen. Mutaties kunnen dus leiden tot eiwitten die oftewel slecht functioneren, waardoor ze – soms samen met het organisme – afsterven, of het begin vormen van een nieuwe lichamelijke eigenschap. Koppel daar natuurlijke selectie aan en je hebt het basisschema van de evolutie.

Amerikaanse biologen hebben echter een virus ontdekt dat de basisregel van één eiwit per genetische code, overtreedt. Het virus – lambda genaamd, dat enkel bacteriën infecteert – gebruikt die eigenschap om uit haar beperkte genetische arsenaal veel meer ‘sleuteleiwitten’ te puren dan de moleculaire biologie voorschrijft. De sleuteleiwitten zijn cruciaal om te kunnen binnendringen in gastcellen. De onderzoekers omschrijven de bizarre eigenschap als een moleculairbiologische promotiestunt: één sleuteleiwit maken, één gratis.

De vondst verklaart mogelijk waarom virussen ondanks hun relatief korte DNA en hun lage mutatiesnelheid toch zo snel kunnen evolueren.