Vulkanen kondigen erupties schreeuwend aan

Vlak voor een uitbarsting ‘schreeuwt’ een vulkaan. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek beschreven in het vakblad Nature Geoscience.

De Redoubtvulkaan in Alaska kondigt zijn uitbarstingen aan met harmonieuze trillingen of tremor. Dat ontdekten onderzoekers van de University of Washington en Stanford University bij metingen van de seismische activiteit rond de vulkaan. Na elke trilling kwam er een aardbeving. Kort voor de eruptie zelf stapelden de trillingen zich zodanig op dat de aardbevingen het tempo niet langer konden volgen en alle activiteit stopte. Die ‘pauze’ betekende weinig goeds, want luttele seconden later barstte de bom.

De tremor zou volgens de onderzoekers het resultaat zijn van magma dat onder hoge druk door een smalle schacht naar de kern van de vulkaan wordt gestuwd. De kleverige textuur zorgt ervoor dat er steeds meer druk nodig is om de gesmolten massa voort te duwen. Telkens als de magma stokt, wordt er een trilling uitgezonden en schudt de aarde.

Ondanks al het seismische geweld onder de grond is de tremor praktisch onhoorbaar voor het menselijke oor. De grootste tremorfrequentie bedraagt maar 30 hertz, terwijl de mens pas frequenties waarneemt vanaf 20 hertz. Toch stellen de onderzoekers dat zulke frequenties uitzonderlijk hoog zijn voor een vulkaan. “Het lijkt bijna alsof de vulkanen ‘schreeuwen’,” vertelt doctoraatstudente en coauteur Alicia Hotovec-Ellis van de University of Washington. Hoewel er al gelijkaardige trillingen zijn waargenomen bij de Arenalvulkaan in Costa Rica en de Soufrièrevulkaan op Montserrat, is de Redoubtvulkaan toch uniek. “De tremor van de Redoubt is veel helderder dan die van elke andere vulkaan,” aldus Hotovec-Ellis.- IL