Van zodra de luchttemperatuur onder vijf graden Celsius zakt, kunnen autoruiten al aanvriezen. Weerman Bram Verbruggen legt uit hoe dat komt.
Om ijs te krijgen, heb je natuurlijk water nodig. Regen die valt op een onderkoeld object, kan bevriezen, maar ook waterdamp kan dat. Wanneer het voldoende koud is en de lucht voldoende vocht bevat, kan waterdamp overgaan naar ijs.
Die overgang kan onmiddellijk gebeuren, rechtstreeks van waterdamp (een gas) naar ijs, of door sublimatie, waardoor je rijpvorming krijgt op een auto. Je auto glinstert dan een beetje, maar die rijp is vrij makkelijk verwijderbaar. In feite gaat het om ijskristallen die onmiddellijk neerslaan op de auto, maar die je ook makkelijk kan wegvegen.
De hardnekkigere variant ontstaat wanneer waterdamp eerst condenseert op de auto, een overgang dus van waterdamp naar vloeibaar water, en daarna pas bevriest. In dat geval krijg je een witte en hardere ijslaag op de auto, “rijm”, die minder makkelijk te verwijderen is.
Een eerste voorwaarde is dus voldoende vochtige lucht. Bij aanvoer van droge landlucht, met een lage relatieve vochtigheid, zal een autoruit niet aanvriezen.
De tweede voorwaarde is de temperatuur. Een autoruit zal aanvriezen wanneer ze een temperatuur heeft van 0°C of lager. Meestal wordt die negatieve temperatuur door een object sneller bereikt dan de omliggende lucht. Het is zo dat een auto, bestaande uit metaal maar ook glas, sneller zal afkoelen dan de omgevende lucht. Vooral de horizontale autodelen zullen sneller warmte verliezen. Een dak en een voorruit zullen sneller koud worden en aanvriezen dan een zijdeur.
Dus, zelfs bij een positieve luchttemperatuur, kan de temperatuur van de autoruiten al negatief zijn en kan condensatie en bevriezing plaatsvinden. Daarom kunnen autoruiten al aanvriezen van zodra het kwik onder vijf graden Celsius zakt.
Wanneer de weerman of weervrouw dus een minimumtemperatuur voorspelt van 3-4 graden of lager en de aangevoerde lucht komt niet uit de droge oostelijke richting, moet er vanaf nu bij jou een belletje gaan rinkelen.
