Warme waterstromen doen zee-ijs versneld smelten

Tussen 2003 en 2008 smolt het zee-ijs bij Antarctica met snelheden tot 7 meter per jaar. Warm water onder het ijs, is daarvan de hoofdoorzaak, meldt een internationaal team wetenschappers in het vakblad Nature.

De onderzoekers maakten gebruik van satellietgegevens om de evolutie in dikte van het zee-ijs op te volgen. Met behulp van 4,5 miljoen metingen door de ICESat satelliet van NASA, konden ze de veranderingen in dikte van zowat al het zee-ijs rond Antarctica opvolgen en op zoek gaan naar regionale patronen. In het oosten van Antarctica bleek het afsmelten van zee-ijs vooral aangedreven te worden door warme zomerwinden die het oppervlak van het ijs aanvreten.

Maar de grootste verliezen deden zich voor aan de kust van West-Antarctica, waar zich warm water onder  het ijs bevindt. Volgens de onderzoekers kan het smelten daar  niet worden verklaard door warme lucht die het oppervlak doet afsmelten, dus moet het proces van onderuit worden aangedreven. Bovendien stelden ze vast dat overal waar het zee-ijs versneld afsmelt, de gletsjers die de ijsplaten voeden ook versnellen. Zo komen jaarlijks miljarden tonnen ijs in zee terecht.

Het wijst er volgens de wetenschappers op dat grote hoeveelheden ijs in zee terecht kunnen komen – en zo een bijdrage leveren aan de zeespiegelstijging – zonder dat het op Antarctica warm genoeg wordt om de gletsjers te doen smelten. De oceanen doen immers het werk. De onderzoekers vermoeden dat veranderende windpatronen verantwoordelijk zijn voor de veranderingen in richting en sterkte van warme oceaanstromingen. (ddc)