Bio-ingenieur Warre Demuynck (Universiteit Gent) is de winnaar van de Eos-prijs 2024. Zijn onderzoek toont aan dat boomsoorten in het Congobekken in Centraal-Afrika meer CO₂ opnemen uit de atmosfeer dan die in het Amazonewoud in Zuid-Amerika. Deze ontdekking zet vraagtekens bij de accuraatheid van huidige klimaatmodellen, die vaak geen onderscheid maken tussen regenwouden.
SciMingo vzw reikte samen met Eos op 19 december de Eos-prijs uit in het Gentse Stadhuis. Deze deelprijs van de Vlaamse Scriptieprijs bekroont de strafste exact-wetenschappelijke scriptie met een prijs ter waarde van 1.500 euro. De jury van het wetenschapsmagazine koos Demuynck (23) als winnaar uit 69 inzendingen.
Pionierswerk in Centraal-Afrika
Het Congobekken, het op één na grootste regenwoud ter wereld, speelt een cruciale rol in de klimaatregulatie. Toch werd er tot nu toe nooit onderzoek gedaan naar de fotosynthese van de bomen in dit gebied. 'Dat is nochtans essentieel om te weten hoeveel CO₂ dit regenwoud kan opnemen en hoe dit onze voorspellingen over klimaatverandering beïnvloedt', zegt Demuynck.
Voor zijn onderzoek reisde hij af naar Yangambi in de Democratische Republiek Congo, waar hij de fotosynthese van 23 verschillende boomsoorten onderzocht. 'Lokale klimmers verzamelden takken van elke soort, waarna ik de fotosynthese van de bladeren mat. Terug in België analyseerde ik de chemische samenstelling van de bladeren, zoals stikstof- en fosforgehaltes', legt Demuynck uit. Het is de eerste keer dat fotosynthese in het Congobekken werd gemeten.
Een opmerkelijke ontdekking
Het onderzoek leverde verrassende resultaten op: bomen in het Congobekken nemen 27% meer CO₂ op dan die in de Amazone. 'Dit verschil kan mogelijk verklaard worden door de chemische samenstelling van de bladeren, die rijker zijn aan stikstof en fosfor', zegt Demuynck. 'Deze voedingsstoffen, essentieel voor fotosynthese, kunnen afkomstig zijn van branden in nabijgelegen savannes.'
Zijn studie laat zien dat regenwouden unieke ecosystemen zijn die niet zomaar over één kam geschoren mogen worden. 'Veel klimaatmodellen gebruiken dezelfde parameters voor alle regenwouden, maar dat klopt niet. Om klimaatverandering nauwkeuriger te voorspellen en effectief aan te pakken, moeten we de specifieke kenmerken van elk regenwoud begrijpen.'
Bijdrage aan klimaatonderzoek
Met zijn onderzoek levert Demuynck niet alleen een belangrijke wetenschappelijke bijdrage, maar zet hij ook het Congobekken op de kaart als een cruciaal gebied in de strijd tegen klimaatverandering. 'Misschien is niet het Amazonewoud, maar het tropisch regenwoud in het Congobekken wel de grootste long van onze planeet', besluit hij.
Publiekspoll
'Warre combineerde een sterk wetenschappelijk werk met een vlot geschreven populair-wetenschappelijk artikel, waarin hij ook de avontuurlijke kant van zijn onderzoek belicht', zegt juryvoorzitter Judith Stegen. 'Een inspirerend voorbeeld voor toekomstige studenten: wetenschap is niet alleen uit het hoofd leren, het is ook creatief, spannend, uitdagend en verrijkend.' Tot 10 december kon het publiek meestemmen voor hun favoriete inzending. In totaal werden er 1.427 stemmen uitgebracht. Deze telden voor een kwart mee in de eindbeoordeling.
