Wat is het verschil tussen astronomische en meteorologische zomer?

Vandaag, 31 augustus, is de laatste dag van de grote vakantie én van de zomer. Toch van de meteorologische zomer, want de astronomische zomer duurt nog tot 21 september. Waar komt dit verschil vandaan?

Reeds duizenden jaren proberen mensen de tijd bij te houden met behulp van periodieke natuurlijke fenomenen die ze kunnen waarnemen. De revolutie van de Aarde (beweging rond de zon) vormt de basis van de astronomische kalender. Daarin worden de seizoenen gedefinieerd door twee zonnewendes en twee equinoxen.

Tijdens een zonnewende bereikt de zon, gezien van op de Aarde, haar meest noordelijke (Kreeftskeerkring) en meest zuidelijke positie (Steenbokskeerkring). Wanneer de zon precies loodrecht boven de evenaar staat, spreken we van een equinox. De equinoxen vinden plaats op of rond 20 maart en op of rond 23 september. De zomerzonnewende is op 20 of 21 juni en de winterzonnewende is op 21 of 22 december. Voor redenen van uniformiteit wordt het begin van de seizoenen op kalenders doorgaans aangeduid op de 21ste maart, juni, september en december en zo wordt het ook nog steeds op school aangeleerd.

Tijdens de zomerzonnewende staat de zon loodrecht boven de Kreeftskeerkring.

De weerkundige seizoenen

Elk vierde jaar is een schrikkeljaar, waardoor de datum van de zonnewendes niet altijd dezelfde is. Bovendien is er ook een verschil in lengte tussen de astronomische seizoenen ten gevolge van de elliptische baan van de Aarde. Deze variaties in begin en lengte van de seizoenen maken het een beetje te complex om er klimatologische en statistische berekeningen op uit te voeren.

En daarom werden de meteorologische seizoenen in het leven geroepen. Deze beginnen 1 maart, 1 juni, 1 september en 1 december. Een dergelijke verdeling bleek bovendien zeer goed samen te vallen met de jaarlijkse temperatuurcyclus.

Het is dus daarom dat je de klimatologische dienst op 1 september een overzicht maakt van de zomer, waarvan Frank Deboosere en Sabine Hagedoren steeds een samenvatting meegeven in hun weerbericht op televisie.