50 jaar hitlijsten: wat leert de wetenschap?
05 mei 2015 door Eos-redactieDat hiphop anno 1991 de allergrootste kentering inluidde, en The Beatles en The Rolling Stones toch niet zo revolutionair waren als gedacht.
Britse wetenschappers voerden een muzikale data-analyse uit op de Amerikaanse hitlijsten van 1960 tot 2010. Hiphop luidde de allergrootste kentering in, zo blijkt, en The Beatles en The Stones waren toch niet zo revolutionair als gedacht.
De onderzoekers, verbonden aan de Queen Mary University of London, namen de US Billboard Hot 100 onder de loep, de belangrijkste wekelijkse hitlijst in de VS en vergelijkbaar met de Belgische Ultratop 50.
Enkele van hun vaststellingen:
- De grootste muzikale revolutie vond plaats in 1991, toen de hiphop zijn intrede deed in de charts.
- Het minst diverse jaar bleek 1986. Toen waren de drumcomputer en sampler, die digitaal geluidsfragmenten afspeelt, erg populair.
- Ook in 2010 was de diversiteit even zoek. Maar, zo beklemtonen de wetenschappers, er is geen reden om aan te nemen dat de hitlijsten homogeniseren. Al is het wel een feit dat classic rock, classic country en love ballads in 43 van de 50 jaartallen de bovenhand kregen op andere genres.
- In 1964 vond de ‘Britse invasie’ in de VS plaats, met The Beatles en The Rolling Stones op kop. Maar de onderzoekers stellen dat de muzikale revolutie die deze bands teweegbrachten eigenlijk al bezig was. Ze hebben het effect enkel danig versterkt.
- In 1983 moesten genres als country en softrock plaats ruimen voor hardrock, new wave en disco.
Het onderzoeksteam, dat zijn resultaten publiceerde in Royal Society Open Science, gebruikte geavanceerde textmining-methodes om alle hitlijsten van de afgelopen vijftig jaar te bestuderen. Met signaalverwerking, een techniek om geluiden te analyseren, werd de muzikale kwaliteit van de muziek gerangschikt, onder meer op basis van verandering in akkoorden en toonaarden. Op die manier konden ze allerlei muzikale trends ontwaren in de circa 17.000 songs die in de loop der jaren de hitlijsten opvulden.
Wat de wetenschappers graag nog beklemtonen: Bohemian Rhapsody van Queen is niet alleen een van de meest complexe nummers in de geschiedenis, maar bovendien een van de weinige songs met een astrofysicus op gitaar – verwijzend naar Brian Mays doctoraaldiploma. (adw)
De komst van onder meer de elektronische drum, zoals in onderstaande Pet Shop Boys-hit, luidde halfweg de jaren 1980 een minder diverse periode in.
