Klasfoto van een nanodeeltje

Antwerpse onderzoekers zijn erin geslaagd een beeld te maken van alle individuele atomen in een goudnanodeeltjes. De techniek helpt de eigenschappen van dergelijke nanodeeltjes beter begrijpen, wat kan leiden tot nieuwe of verbeterde toepassingen.

Nanodeeltjes van goud hebben erg interessante eigenschappen. Ze kunnen bijvoorbeeld chemische reacties versnellen of katalyseren, hebben een veelvoud aan toepassingen in de nanoelektronica, en worden gebruikt in de strijd tegen kanker. In dat laatste geval worden er antilichamen aan de gouddeeltjes gekleefd die zich aan kankercellen koppelen. Als de deeltjes vervolgens bestraald worden met straling van een bepaalde golflengte, kaatsen ze die straling terug en zo kan de exacte positie van het goud en de kankercel worden bepaald. De nanodeeltjes kunnen de straling ook absorberen en opwarmen, wat de kankercel kan vernietigen.

‘Maar daarvoor moeten de nanodeeltjes een welbepaalde driedimensionale vorm hebben, naargelang de beoogde toepassing’, legt Sara Bals van de Universiteit Antwerpen uit. ‘De vorm bepaalt bijvoorbeeld het type straling waarvoor ze gevoelig zijn. Wij hebben nu een manier ontwikkeld om die vorm in drie dimensies te bestuderen.’

De onderzoekers maken gebruik van elektronentomografie, een techniek waarbij tweedimensionale beelden opgenomen met een elektronenmicroscoop via wiskundige algoritmes gecombineerd worden tot een driedimensionaal beeld. In de toekomst zullen de onderzoekers ook andere soorten nanomaterialen bestuderen. Het onderzoek is gepubliceerd in het vakblad Nature Materials. (kv)