Opgepast met CRISPR!
30 mei 2017 door SSTKnippen en plakken met DNA doe je uiteraard best heel zorgvuldig. Maar zelfs op plaatsen waar je het niet verwacht kan de revolutionaire gentechniek voor complicaties zorgen.
"Hoewel er bij sommige diertjes maar één luttele letter in het DNA was veranderd, vonden ze op andere plaatsen in het genoom bijwerkingen in de vorm van onbedoelde mutaties terug"
De nog piepjonge CRISPR/Cas9-genbewerkingstechniek is momenteel zo’n succes dat er al enkele klinische trials lopen tegen aangeboren ziekten zoals sikkelcelanemie of bepaalde vormen van blindheid. Maar zoals bij elke nieuwe medische techniek is het opletten geblazen voor eventuele bijwerkingen, zeker bij een technologie als CRISPR/Cas9 die individuele stukjes DNA kan wegsnijden en vervangen.
Genetici die de techniek gebruiken, controleren de cellen en weefsels waarop ze werken nu met computeralgoritmen. Die gaan na of er in de buurt van het doel van de CRISPR/Cas9-ingreep geen veranderingen in het DNA optreden. Maar die algoritmes scannen niet het volledige genoom van de dieren (trials op mensen zijn er nog niet).
Tot nu. Een Amerikaanse groep onderzoekers heeft immers bij een aantal muizen die een CRISPR/Cas9-ingreep hadden ondergaan het volledige DNA gescand. En ja, hoewel er bij sommige diertjes maar één luttele letter in het DNA was veranderd, vonden ze op andere plaatsen in het genoom – soms zeer ‘ver’ van de kunstmatige mutatie – bijwerkingen in de vorm van onbedoelde mutaties terug. Bij een aantal muizen waren er dat meer dan duizend.
De wetenschappers pleiten ervoor dat genetici die met CRISPR/Cas9 aan de slag gaan beter de mogelijke bijwerkingen in de gaten houden, en dit vooral voor het volledige genoom in plaats van enkel de omliggende stukken DNA.
