Wiskundige en winnaar van de Eos Pipet 2024 Sam Matteus kijkt uit naar verdere ontwikkelingen in generatieve AI, neurale netwerken en hun implicaties voor fundamenteel wiskundig onderzoek.
Systemen zoals ChatGPT, Gemini en verwanten hebben de afgelopen jaren indrukwekkende vooruitgang geboekt, maar bereiken we stilaan de grenzen van het mogelijke of loeren er nieuwe doorbraken om de hoek?
Recent wordt onder de leiding van vooraanstaande wiskundigen enorm ingezet op automatische bewijsverificatiesystemen: potentieel vervangen zij op termijn het tijdrovende, complexe, en vooral menselijke proces van het verifiëren van nieuwe wiskundige resultaten. In combinatie met AI zouden zulke systemen echter eveneens kunnen ingezet worden om nieuwe verbanden te leggen die voorheen onopgemerkt bleven door de mens. Zij kunnen namelijk omgaan met de enorme hoeveelheid beschikbare kennis die ver de capaciteit van een menselijk brein overstijgt. Deze nieuwe inzichten kunnen (menselijk) onderzoek gidsen, maar even goed zouden deze systemen zelf vermoedens kunnen poneren en bewijzen. Hallucinaties zijn hier geen probleem meer: de integratie van bewijsverificatiesystemen waakt over de correctheid.
Al deze ontwikkelingen openen de deur naar een toekomst waarin AI niet alleen een ondersteunende, maar ook een actieve rol speelt in wiskundig onderzoek. De vraag of menselijke wiskundigen zoals ik dan ooit overbodig worden stelt zich automatisch, maar zal (gelukkig) nog niet aan de orde zijn in 2025.