Kinderen met autisme hebben op korte termijn baat bij activiteiten in de natuur, blijkt uit een nieuwe overzichtsstudie.
Uit het systematisch literatuuronderzoek van onderzoekers van The Chinese University of Hong Kong, blijkt dat zogenoemde nature based interventions positieve kortetermijneffecten hebben op het sensorisch, sociaal en gedragsmatig functioneren van kinderen met een autismespectrumstoornis. De onderzoekers bundelden 24 studies met in totaal 717 deelnemers en richtten zich op zogenoemde nature-based interventions. Dat zijn activiteiten in de natuur zoals recreatie, zeilen, surfen, golf, zomerkamp, maar ook dierondersteunde therapie met paarden.
‘Dit is een erg interessant onderzoek’, zegt Steffie van der Steen, ontwikkelingspsycholoog en universitair hoofddocent Orthopedagogiek aan de Universiteit Groningen. Zelf onderzoekt ze het effect van dierondersteunde therapie op kinderen met autisme en het downsyndroom. ‘Er is vooral op het gebied van aandacht een verbetering te zien. Maar het onderzoek toont ook positieve effecten op hyperactiviteit, niet lekker in je vel zitten, overprikkeling en sociaal functioneren. Dat is vooral gevonden op de korte termijn, want de lange termijn is voorlopig nog niet onderzocht.’
Oude hypothese
‘Het enige wat me niet duidelijk is, is waarom er naast al die studies over buitenactiviteiten ook activiteiten met paarden zijn opgenomen’, aldus Van der Steen. ‘Ik snap dat de onderzoekers zicht gericht hebben op buitenactiviteiten, maar waarom gooien ze het op een hoop met paarden en onderzoeken ze het niet apart? Een interventie waarbij je contact maakt met een dier is fundamenteel anders dan een interventie in de natuur. Het zou kunnen dat ze zich enkel focusten op activiteiten die met buiten zijn te maken hebben, want zo includeerden ze ook outdoor music therapy maar niet gewone muziektherapie in het algemeen. Daarnaast zou het ook kunnen dat de onderzoekers een andere interpretatie hebben en activiteiten met paarden meer met outdoor associëren dan therapie met bijvoorbeeld honden.’
‘We denken dat kinderen met autisme makkelijker omgaan met dieren, omdat die duidelijke signalen geven’
De buitenactiviteiten zouden dus een positief effect hebben. Ligt dat dan aan de natuur en de groene omgeving? ‘Het is al een heel oude hypothese dat de natuur een positief effect heeft op mensen, wat verklaart waarom velen bijvoorbeeld graag wandelen in het bos’, zegt Van der Steen. ‘Waarschijnlijk ging het in dit geval wel enkel over kinderen met een lichtere vorm van autisme, die een vlotte motoriek hebben en dus gemakkelijk zulke activiteiten kunnen uitoefenen.’
De dierondersteunde therapie met paarden bleek volgens het onderzoek ook positieve effecten te hebben. ‘We denken dat kinderen met autisme makkelijker omgaan met dieren, omdat die duidelijke signalen geven’, verklaart Van der Steen. ‘Maat dat weten we niet zeker. Het is wel zo dat kinderen tijdens zo’n therapie leren communiceren met het dier en leren hoe zij er samen iets mee kunnen bereiken. De therapeut maakt dan de vertaalslag naar het dagelijkse leven en het contact van kinderen met andere mensen. De therapie zal echter voor sommige kinderen een stuk meer kunnen betekenen dan voor andere kinderen. En dat is weer het nadeel van onderzoeken zoals deze, ze focussen enkel op grote groepen. Het is interessanter om per kind te kijken welke therapie het beste werkt, maar helaas is dat niet altijd haalbaar.’
