Depressief door overactief immuunsysteem

Mensen van wie het immuunsysteem voortdurend actief is, lopen een groter risico op een depressie.

Ons immuunsysteem beschermt ons tegen virussen, bacteriën en parasieten. Van zodra deze ziekteverwekkers ons lichaam binnendringen, worden cytokinen afgegeven die de immuuncellen het signaal geven om in actie te komen. Floor van Heesch van de Universiteit Utrecht ontdekte dat deze cytokinen ook in de hersenen terechtkomen en dat ze daar de afvoer van serotonine, dopamine en noradrenaline versnellen. Bij mensen met chronisch inflammatoire aandoeningen zoals reuma, multipele sclerose en de ziekte van Crohn, waarbij het immuunsysteem voortdurend actief is, verhoogt daardoor het risico op een depressie. Want door de versnelde afvoer van serotonine, dopamine en noradrenaline, wordt het beloningssysteem onderdrukt en vermindert het vermogen van de patiënten om plezier te beleven of om voldoening te ervaren.

Het voordeel van deze ontdekking is dat de depressiviteit in dit geval een heel fysieke oorzaak heeft, namelijk een overactief immuunsysteem. Dit werpt een nieuw licht op de behandeling van patiënten met chronisch inflammatoire aandoeningen en ook van kankerpatiënten die behandeld worden met cytokinen. Naast de behandeling van hun fysieke klachten, zouden deze patiënten ook moeten worden gescreend op depressie. Want door het vroegtijdig vaststellen van een depressie, kan deze eerder behandeld worden.

En doordat duidelijk is dat deze depressie het gevolg is van een onderdrukt beloningssysteem, kan ze ook effectiever worden behandeld. Mensen met verhoogde cytokinewaarden in het bloed hebben niet zozeer psychotherapie nodig, maar wel een antidepressivum dat de afvoer van serotonine, dopamine en norandrenaline remt. De meeste antidepressiva werken vooral op serotonine, maar met de inzichten uit dit onderzoek kunnen gerichter antidepressiva ontwikkeld worden voor een depressie veroorzaakt door cytokinen. (ev)