Drie vragen en antwoorden over emotionele verwaarlozing

Als je als kind emotioneel bent verwaarloosd, moet je dan de confrontatie met je ouders aangaan? En hoe herstel je van die verwaarlozing?

Hoe weet je of je zelf emotioneel bent verwaarloosd?

Als je ouders nooit interesse in jou of je gevoelens getoond hebben, kan dat wijzen op emotionele verwaarlozing. Wanneer je blij thuiskwam, werd dat bijvoorbeeld steevast genegeerd. Als je verdriet had, kwam er geen reactie van je ouders. Belangrijke kanttekening: bij emotionele verwaarlozing gaat het altijd om een chronisch patroon. Je werd niet eenmalig genegeerd, je miste voortdurend emotionele aandacht.

Hoe herstel je als volwassene van emotionele verwaarlozing?

Herstellen van emotionele verwaarlozing is ingewikkeld. Vaak duurt het al een hele tijd voor mensen zich realiseren dat er iets niet klopte aan hun thuissituatie. “Kinderen realiseren het zich sowieso niet, maar in de puberteit of jongvolwassenheid merken ze het verschil met andere gezinnen”, zegt Bernet Elzinga, hoogleraar Psychologie aan de Universiteit Leiden.. Je kunt op een gegeven moment ook psychische problemen krijgen, zoals een depressie of burn-out, en bij een psycholoog belanden.

“Het levert niet veel op om je ouders zomaar te beschuldigen, omdat het dan kan escaleren”

“Als reguliere psychotherapie niet helpt en het verleden een rol blijft spelen, wordt schematherapie i­ngezet”, zegt Marieke Tollenaar, universitair docent Klinische Psychologie aan de Universiteit Leiden. “Je geeft dan aan wat je als kind gemist hebt, en in de vorm van een rollenspel ga je dat dan in een therapiesessie aan jezelf geven. Je kan jezelf ook afvragen wat je precies mist en wat je nodig hebt.”

Een eerste essentiële stap is accepteren dat het nu eenmaal zo gelopen is met je ouders. Ook moet je nagaan wat je uit je huidige relaties kunt halen. Verder is het goed om na te gaan of je het zelf anders doet met je eigen kinderen. Zo kun je het patroon doorbreken.

Moet je de confrontatie met je ouders aangaan?

“Dat hangt ervan af hoe sterk jullie band is”, zegt Tollenaar. Sommige ouders kunnen er goed over praten, andere vinden het allemaal onzin en menen dat ze je altijd alles gegeven hebben wat je nodig had. “Daarom kiezen psychologen sneller voor een rollenspel, al worden ouders de laatste tijd meer en meer betrokken.”

Je kunt ook eerst het gesprek aangaan met je broer, zus of vrienden, raadt Elzinga aan. “Het levert niet veel op om je ouders zomaar te beschuldigen, omdat het dan kan escaleren. Beter is om een opening te zoeken voor een gesprek en te vragen naar het verleden van je ouders. Zo kan je begrijpen hoe zij in elkaar zitten.”

Meer weten over dit onderwerp? In de nieuwe Psyche&Brein lees je het volledige artikel, met daarin: de impact van emotionele verwaarlozing kan net zo groot of zelfs groter zijn dan die van mishandeling of seksueel misbruik. Maar het is soms moeilijk te herkennen en ouders zijn er zich niet altijd bewust van. Wat is emotionele verwaarlozing en hoe voorkom je het? Bestel het nummer op tijdschriftenwinkel.be