Blogger Hannelore Prinsen deed onlangs mee aan een debatwedstrijd. Ze schreef een blog over de voorbereiding, het verloop en haar liefde voor het debat. 'Ik kan al mijn competitiviteit nu kwijt in een wedstrijd met mensen die eenzelfde passie hebben voor feiten, logica en de kracht van taal. Een verademing.'
Een tijd geleden vond één van de drie voorrondes plaats van de Vlaamse Debatwedstrijd. Met mijn team Debatman en mijn leraar NCZ als trouwe coach heb ik mij in de strijd geworpen.
Je zou kunnen denken dat ik deze beschrijving gebruik als niets meer dan humoristische toevoeging, maar ik ben bloedserieus. Pun intended. Discussies voer ik al zolang ik kan praten, en zodra ik wist wat een debat was heb ik ook daar mijn hobby van gemaakt, met licht protest van mijn nietsvermoedende klasgenoten.
Net als bij een echt gevecht komt de innerlijke oermens naar boven. Je teamgenoten zijn plots je broeders, je tegenstanders zijn je vijand. De adrenaline neemt over, en je neemt je knuppel in de vorm van je favoriete stopwoordje of een stomp in de maag stevig in de hand.
Ik zou mezelf niet meteen competitief durven noemen, maar dan is dat alleen omdat ik gewoonlijk niet goed ben in winnen. In werkelijkheid ga ik namelijk altijd voor de hoofdprijs, al is dat niets meer dan de eerste plaats van een Kahootquiz. Soms laat ik me zelfs tijdens basketbal verleiden om de halve klas uit te dagen, hoewel ik ongeveer even goed met een bal overweg kan als met een bepaalde integraal.
Dat ik al mijn competitiviteit nu kwijt kan in een wedstrijd met mensen die eenzelfde passie hebben voor feiten, voor logica en voor de kracht van taal is een verademing.
Enkele weken op voorhand werden we op de hoogte gebracht van de eerste stelling. De twee andere stellingen zouden de dag zelf bekendgemaakt worden. Dat gold ook voor welke standpunten we voor de gegeven stellingen zouden verdedigen.
Dat maakte dat we dus telkens voor beide standpunten volledig voorbereid moesten zijn. Het uitwerken van deze standpunten voelde als een schaakspel spelen tegen jezelf. Je weet steeds wat de ander probeert te doen, en je moet zoeken naar een manier om hem toch te verslaan.
Dat we op beide standpunten voorbereid moesten zijn had ook een positief effect: je leert de stelling te bekijken vanuit het standpunt van de tegenstander. Die vaardigheid is onmisbaar in elke relatie die je in je leven aangaat, van romantische tot zakelijke relaties. In de echte wereld is het doel idealiter gezien niet om je eigen gelijk te bewijzen, maar om elkaar tegemoet te komen. Dat gaat een hoop vlotter als je je kan verplaatsen in een ander.
Ook tijdens ons debat moesten we ons steeds verplaatsen in de tegenstander, al zij het voor minder positieve doeleinden. We gebruiken onze nieuwe vaardigheid hier om de argumenten van de tegenstander te voorspellen, zodat we die sneller konden weerleggen.
Een debat is meer dan je mening verkondigen en die onderbouwen met argumenten. Het is een kunst, een sport, een uitlaatklep en vooral gewoon een leuke en verruimende bezigheid
Naast in het hoofd van de tegenstander proberen kijken zijn er nog een heleboel andere tactieken. Je moet er echter wel stevig voor in je schoenen staan. Zo kan je bijvoorbeeld de tegenstander proberen af te leiden door hun aandacht te vestigen op iets dat naast de kwestie ligt. Je kan ze intimideren met grote woorden, ze overdonderen met cijfers uit studies van prestigieuze universiteiten. Je kan je tegenstander ook op stang jagen totdat ze zo verblind zijn door hun eigen ergernis dat ze impulsieve beslissingen gaan maken.
Toch moet je niet alleen met de tegenstander rekening houden. Het is uiteindelijk de jury die zal beslissen, en dus moet je ook met hen voortdurend rekening houden. Het is verleidelijk om de hele wereld te vergeten en je in de woordenstorm te storten. Dat was in ons eerste debat bijna ons einde geworden, gelukkig heeft onze vrije fase ons gered. We veronderstelden dat de jury altijd wist waar we het over hadden, en we vergaten dat niet iedereen zich in zijn vrije tijd op studies over klimaat en economie stort.
Een debat is meer dan je mening verkondigen en die onderbouwen met argumenten. Het is een kunst, een sport, een uitlaatklep en vooral gewoon een leuke en verruimende bezigheid. En als we de wedstrijd niet winnen, weten we nu in ieder geval hoe we met de jury in discussie kunnen gaan.