Foliumzuur (vitamine B11) is mogelijk in te zetten als antidepressivum, zo concluderen Chinese voedingswetenschappers van de Tianjin Medical University. Ratten vertonen na een behandeling met foliumzuur minder depressief gedrag. In de rattenhersenen traden na de behandeling bovendien veranderingen op die overeenkomen met de effecten van antidepressiva.  

Voor het onderzoek behandelden de wetenschappers depressieve ratjes zo’n zes weken dagelijks met foliumzuur. De vitamine is onder meer belangrijk voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel en speelt een rol in de groei van ongeboren kinderen. De dieren waren depressief geraakt door ze langdurig aan allerlei onverwachte stressoren bloot te stellen. Denk aan plotse harde geluiden of het weghalen van eten en drinken. Depressieve ratten vertonen doorgaans minder onderzoekend gedrag en drinken minder suikerwater. Er was ook een controlegroep die bestond uit gezonde niet-depressieve ratten die geen behandeling kregen.

Voor en na de foliumzuurbehandeling werd het gedrag van de ratjes onder de loep genomen. Na de behandeling bleken ze terug meer suikerwater te drinken en waren ze nieuwsgieriger naar hun omgeving. De Chinese wetenschappers concluderen dat de foliumzuurbehandeling de depressieve gedragingen doet afnemen. De niet-depressieve ratten scoorden nog wel iets beter op de gedragstesten dan de behandelde ratten. 

Na de behandeling werden ook de hersenen van de dieren bestudeerd. Volgens een belangrijke theorie gaan depressies gepaard met een tekort aan bepaalde neurotransmitters in de hersenen, waaronder dopamine, noradrenaline en serotonine. De depressief gemaakte ratten hadden inderdaad minder van de stofjes dan de gezonde dieren. Wederom bleek de behandeling met foliumzuur effectief. Het dopamine- en noradrenalinegehalte was gestegen in de depressieve ratten, al bleven ze lager dan die van de gezonde dieren. De serotonine levels bleven zowat gelijk. 

Volgens Marjolein Visser, hoogleraar Gezond ouder worden aan de Vrije Universiteit Amsterdam moeten we de studie voorzichtig interpreteren. Ze onderzocht de effecten van voedingssupplementen, waar ook foliumzuur in zat, bij mensen met verhoogde depressieve symptomen in het MooDFOOD-project en vond geen effect. ‘We hebben genoeg eerdere studies geanalyseerd om een conclusie te trekken. En die luidt: foliumzuur vermindert de depressieve symptomen van patiënten met een klinische depressie niet’, vertelt ze. Ook zijn er tot nu toe geen aanwijzingen dat het zou kunnen helpen om een depressie te voorkomen, al zijn daar nog niet zoveel studies naar uitgevoerd. ‘Mogelijk verandert er wel iets in de hersenen, dat hebben we niet onderzocht.’ Volgens Visser zou het aanvullen van een tekort aan foliumzuur misschien wel gunstig kunnen zijn. ‘Als je niet voldoende van het vitamine binnenkrijgt, knap je mogelijk wél op van een behandeling.’ Toch heeft deze studie daar nog niet naar gekeken en zijn er nog amper studies die dat wel deden. Voer voor vervolgonderzoek dus.

De bevindingen zijn gepubliceerd in het vakblad BMC Neuroscience.