Tijd. Dat noteerde mijn moeder, half grappend, op haar verlanglijstje voor de Sint een goeie vijfentwintig jaar geleden. Ik vond het maar bizar. Vandaag moet ik ongeveer even oud zijn als zij toen. En god, wat droom ik van tijd!
Het lijkt of de tijd steeds sneller door mijn vingers glipt. Er is altijd tijd te kort. Ik geef toe: dat is ook een beetje mijn eigen schuld. Of misschien wel een beetje veel. Ik wilde drie kinderen. Ik hou van mijn uitdagende baan. Mijn wekelijkse hardloopsessie met vriendinnen kan ik moeilijk missen. En voor mijn eigen ontwikkeling besliste ik om nog wat bij te studeren. Tegen een uitje met mijn man of vrienden zeg ik bijna nooit nee. Ik engageer me in de samentuin van mijn wijk. En ten slotte word ik soms gek van de rommel in huis.
Nochtans zet ik stappen in de goede richting, volgens psycholoog Ap Dijksterhuis. In zijn nieuwe boek Maakt geld gelukkig? – waarvan je een extract leest in de nieuwste Psyche&Brein – breekt hij een lans voor het kopen van tijd. Tegen alle volkswijsheid in luidt zijn antwoord op de titelvraag namelijk ‘Ja!’ Tenminste, als je je geld aan de juiste dingen uitgeeft. Hij noemt tijd, ervaringen en het doneren aan anderen.
Vrije tijd kan je wel degelijk kopen, betoogt Dijksterhuis. Denk aan een afwasmachine, een schoonmaakster, het uitbesteden van de strijk. Of minder gaan werken. Check, dat heb ik allemaal al goed gedaan, met dank aan het voordelige systeem van dienstencheques en de premies voor ouderschapsverlof.
Kan je je eigen geluk inderdaad kopen, of maken? Voor een deel wel. Maar je hebt niet alles in de hand. Wie als pessimist geboren is, zal de wereld nooit door een roze bril zien. En hoe je levenspad verloopt, berust grotendeels op toeval. Verloor je op jonge leeftijd een dierbare? Ben je ziek of werkloos? Wilde je graag kinderen maar lukte dat niet?
Bovendien is de ‘maakbaarheid van geluk’ een harde boodschap voor wie zich niet goed voelt. Het is je eigen schuld, klinkt er in die boodschap door.
"Een zinvol leven kàn samenhangen met geluk, maar dat hoeft niet noodzakelijk zo te zijn"
Geluk is ook niet alles, luidt het tegenwoordig bij steeds meer psychologen. Een zinvol leven is belangrijker op de lange termijn. Het gevoel dat je iets nalaat, dat je iets betekent voor anderen. Ook geloof, spiritualiteit en zelfontplooiing helpen om betekenis te vinden. Een zinvol leven kàn samenhangen met geluk, maar dat hoeft niet noodzakelijk zo te zijn. Toch zijn mensen die hun leven zinvol vinden over het algemeen tevredener.
Mijn eeuwige tijdgebrek maakt me soms wanhopig. Tegelijk geven al mijn bezigheden me het gevoel dat ik lééf. Dat ik me niet neerleg bij een leven van ‘opstaan–werken–tv-kijken–slapen’. Dat het leven meer is dan dat. Ik zou bijna ‘Amen’ zeggen nu, maar dan moet ik toch eerst gelovig worden. Misschien niet zo’n gek idee, voor mijn levensgeluk?