Ook peuters weten wat onmogelijk is

Kinderen die nog te jong zijn om woorden als ‘mogelijk’, ‘onwaarschijnlijk’ en ‘onmogelijk’ te kennen, begrijpen het concept wel al. En wat ze als onmogelijk ervaren, geeft hun leerproces een boost.

Volwassenen denken dagelijks na over wat mogelijk is en wat niet. Zou het kunnen regenen straks? Dan neem ik best een paraplu mee. Op welke leeftijd we dit mentale oordeel voor het eerst toepassen, was tot nog toe onduidelijk. Onderzoekers van het Johns Hopkins University Laboratory for Child Development wilden dit uitzoeken.

Ze lieten kinderen van twee en drie jaar oud een kauwgomballenautomaat zien die gevuld was met speelgoed. Bij sommige peuters was dat een mix van roze en paarse items, andere kregen alleen paarse te zien. Vervolgens kregen ze allemaal een muntje dat ze in de machine konden laten vallen om een van de speeltjes te krijgen. Ze kregen allemaal een roze exemplaar.

De peuters waarbij er in de automaat een mix van roze en paars speelgoed te zien was, hadden geen reden om verbaasd te zijn, want zelfs als er maar een roze speeltje in de automaat zat, was er een kans dat ze dat zouden krijgen. Dat was anders bij de kinderen waarbij de automaat alleen met paars speelgoed was gevuld. Als zij een roze speeltje kregen, was dat helemaal niet mogelijk.

Boost

Nadat ze hun speelgoed hadden gekregen, kregen alle kinderen te horen wat de verzonnen naam van het speeltje was. Enige tijd later werd hen naar die naam gevraagd. Kinderen die het onmogelijke scenario hadden meegemaakt, bleken de naam aanzienlijk beter onthouden te hebben dan alle anderen. Kinderen bij wie het mogelijk was om een roze speeltje te krijgen, hoe onwaarschijnlijk dat ook was, bleken geen boost in hun leerproces te hebben gekregen.

De onderzoekers hadden verwacht dat de kinderen goed zouden leren van de onwaarschijnlijke gebeurtenissen, maar nog beter van de onmogelijke. Maar wat ze ontdekten was dat ze alleen leerden van de onmogelijke en helemaal niet van de onwaarschijnlijke.

Ze denken dat peuters beter leren na onmogelijke gebeurtenissen omdat het onverwachte hen aanzet tot het zoeken naar verklaringen en hen dwingt om op zoek gaan naar informatie die ze kunnen gebruiken om hun eerdere model van de wereld te verzoenen met wat ze net hebben gezien. Onwaarschijnlijke gebeurtenissen daarentegen kunnen verrassend zijn, maar hebben niet noodzakelijk een verklaring nodig.

De onderzoekers willen nu verder uitzoeken hoe ze deze drang naar verklaringen kunnen inzetten om verhoogde leermomenten voor kinderen te creëren.