Plastic deeltjes komen via je neus in de hersenen terecht

Microplastics kunnen onze hersenen bereiken via de neus. Het is nog onduidelijk welk effect dat heeft op ons brein.

Een nieuwe studie toont aan dat microplastics onze hersenen kunnen bereiken. Onderzoekers aan de Universiteit van São Paulo analyseerden de reukkolf van vijftien overledenen. De reukkolf, of bulbus olfactorius, is het deeltje in onze hersenen dat instaat voor de reukzin. In het weefsel van die reukkolven vonden ze verschillende soorten microplastics.

Van de vijftien overledenen die in de studie werden onderzocht, vonden de onderzoekers bij acht van hen microplastics in de reukkolf terug. ‘De reukkolf is een rechtstreekse verbinding tussen de buitenwereld en het centrale zenuwstelsel’, legt professor Sebastiaan Engelborghs uit. Hij is diensthoofd neurologie in het Universitair Ziekenhuis Brussel en hoogleraar neurologie en neurowetenschappen (VUB en UAntwerpen). 'Bepaalde vormen van luchtvervuiling of zware metalen, die eerder al teruggevonden werden in het brein, hebben vermoedelijk ook de reukkolf als toegangspoort gebruikt.’

De reukkolf, of bulbus olfactorius, is het deeltje in onze hersenen dat instaat voor de reukzin. Credit: Wikimedia

Niet afbreekbaar

Deze publicatie is de eerste die de aandacht vestigt op microplastics in het menselijk brein. In verschillende andere organen, zoals de longen en de lever, werden al eerder microplastics waargenomen. De meest gevonden soort microplastic in dit onderzoek was polypropeen, een veelgebruikte kunststof voor verpakkingen en in de meubelindustrie. Ook nylon, terug te vinden in allerlei soorten textiel, kon de reukkolf bereiken.

Mogelijk leiden de plastics tot neurodegeneratie, waarbij hersen- en steuncellen afsterven. Steuncellen ondersteunen de werking van onze hersenen en verzetten zich onder meer tegen schadelijke indringers in het brein. ‘Wellicht proberen onze steuncellen ook microplastics op te ruimen, maar slagen ze daar niet voldoende in. Microplastics zijn immers niet biologisch afbreekbaar’, aldus Engelborghs.

'Uiteraard horen vervuilende stoffen niet thuis in ons brein. In welke mate de aanwezigheid van microplastics echter slecht zijn voor de hersenen, is nog niet bekend. Uit eerder onderzoek weten we dat luchtvervuiling het risico op dementie verhoogt. Misschien doen microplastics dat dus ook.’