Semaglutide, het actieve bestanddeel van diabetesmedicijn Ozempic, zou volgens nieuw onderzoek het risico op alcoholverslaving doen halveren.
Amerikaanse onderzoekers bestudeerden de gezondheidsgegevens uit een databank van bijna 84.000 individuen met obesitas en bijna 600.000 patiënten met diabetes type 2. Al die mensen namen gewichtsregulerende medicatie, met en zonder semaglutide. Daarbij ontdekten ze een fascinerend verband tussen semaglutide en alcoholverslaving.
Het risico op verslaving werd bij alle mensen twaalf maanden opgevolgd. Daarbij merkten ze een duidelijk onderscheid op tussen mensen die obesitasmedicijnen met en zonder semaglutide gebruiken. Het resultaat? Mensen die semaglutide innemen, hebben 50 tot 56 procent minder kans op het ontwikkelen van een alcoholverslaving. Bij zo’n vierduizend obesitaspatiënten die in het verleden al met een alcoholverslaving kampten, was er ook een kleiner risico op herval.
Beloning
Verschillende mechanismen zouden daar een verklaring voor kunnen bieden. De regulatie van het dopaminesysteem in de hersenen speelt waarschijnlijk een belangrijke rol. Wanneer je iets doet dat je als een beloning ervaart, wordt er in een bepaald gebied in de hersenen (de nucleus accumbens) dopamine vrijgegeven. Die dopamine zorgt voor het gevoel van beloning waardoor je in de toekomst hetzelfde gedrag zal herhalen.
Aan de nucleus accumbens bindt zich semaglutide door zich te hechten aan de GLP-1 receptoren. Die beïnvloeding van het dopaminesysteem heeft indirect een invloed op het beloningsgevoel. Hoe dat precies in elkaar zit, begrijpen onderzoekers nog niet volledig. Wat we wel weten is dat GLP-1 receptoren eiwitten zijn die een belangrijke rol spelen in de regulatie van eetlust en de afgifte van glucose in het lichaam. GLP-1 receptoren beïnvloeden bovendien ook stressreacties. Het zou kunnen dat semaglutide naast stressgerelateerd overeten ook alcoholmisbruik vermindert. Daarnaast heeft semaglutide een ontstekingsremmend effect en beïnvloedt het de manier waarop alcohol in het lichaam verwerkt wordt. Normaal blijven voedingsstoffen ongeveer drie uur lang in de maag, voordat ze naar de dunne darm gaan. Semaglutide kan die maaglediging vertragen, waardoor het lichaam de alcohol langzamer opneemt. Dat zou de belonende effecten ervan kunnen verminderen.
Alcoholverslaving heeft een grote impact op de volksgezondheid. Tot op heden keurde het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) vier medicijnen goed voor de behandeling ervan. Volgens de onderzoekers zijn de therapeutische voordelen van die medicijnen slechts beperkt en is er een groeiende behoefte aan nieuwe behandelingen. Hun recente bevindingen zouden wel eens een bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van betere medicatie tegen alcoholverslaving.
