Porno kijken zorgt voor een bevredigender seksleven. Als je een vrouw bent, tenminste. Bij mannen neemt de voldoening in bed af. Hoe kan dat?
Kijk je ook wel eens naar een erotische film? Dat is niets om je voor te schamen in dit tijdperk van internet en 18+-zenders die je kunt toevoegen aan je tv-abonnement. In alle rust thuis pikante beelden bekijken was nooit makkelijker. Je hoeft niet meer naar seksshops met een dubieuze reputatie, met het risico dat je daar ‘betrapt’ wordt door een kennis of collega.
Is porno dan niet verdorven en verfoeilijk? Het houdt genderstereotypen in stand die vernederend zijn voor vrouwen. Vrouwen worden gereduceerd tot hun lichaam, tot een lustobject. En er is het risico op pornoverslaving. Of, erger nog: dat je het geweld uit sommige pornofilms gaat imiteren in het echte leven.
Ik wil advocaat van de duivel spelen. Heeft kijken naar seksueel expliciete films ook voordelen? Een recentelijk gepubliceerd grootschalig onderzoek zegt alvast van wel. De consumptie van porno zou een positieve invloed hebben op de seksualiteit … maar alleen bij vrouwen.
Boost voor het seksleven
Nicolas Sommet en Jacques Berent, van de universiteiten van Lausanne en Genève, kwamen tot die conclusie nadat ze honderdduizend twintigers hadden bevraagd. De deelnemers vulden tot drie jaar lang vragenlijsten in over hun seksuele beleving en hun pornokijkgedrag. Hieruit kwam een duidelijke correlatie naar voren tussen de blootstelling aan porno, hun persoonlijke voldoening én de tevredenheid van hun sekspartners.
Maar ... die correlatie was anders bij mannen dan bij vrouwen. Hoe vaker vrouwen naar erotische films keken, hoe tevredener zijzelf en hun partners waren met hun seksleven. Bij mannen nam de voldoening echter af naarmate ze meer keken.
Dat vraagt om een diepgaandere analyse. Het eerste voorbehoud dat we moeten maken, gaat over de representativiteit van de steekproef. De deelnemers werden gerekruteerd via een uitnodiging van een hippe influencer op sociale media. Daarmee bereik je natuurlijk een ander publiek dan wanneer je deelnemers zou rekruteren op pakweg de repetitie van het plaatselijke kerkkoor.
Voor vrouwen kan het bevrijdend zijn om te kijken naar vrouwen die ongeremd hun seksualiteit beleven
Bovendien bleek dat van de meer dan 170.000 internetgebruikers die de vragenlijst openden, net geen zestig procent die ook volledig invulde – een noodzakelijke voorwaarde om hun gegevens te kunnen gebruiken. Bovendien liet minder dan de helft van hen contactgegevens achter om deel te nemen aan latere fasen van het onderzoek. Zo bleven er drie jaar later nog ongeveer twintigduizend mensen over die ook de tweede vragenlijst invulden. Het is niet zo gek om te denken dat deze bereidwilligen misschien een bepaalde houding hadden ten opzichte van seksualiteit. Toch is zo’n aantal, ruim twintigduizend proefpersonen gevolgd over drie jaar, best respectabel voor een longitudinaal onderzoek.
Oorzaak of gevolg?
Ten tweede: het onderzoek is correlatief en niet causaal. Er wordt een verband vastgesteld, en dat is zeker significant, maar daarmee is niet gezegd of het een de oorzaak is van het ander. Verbetert porno kijken het seksleven van vrouwen of zijn vrouwen met een ongehinderde, vervulde seksualiteit meer geneigd om naar erotische video’s te kijken? Dat wordt niet opgehelderd, en daarom zou het verkeerd zijn om op basis hiervan te stellen: ‘Dames, kijk porno en je seksleven zal erop vooruitgaan!’
Feit is wel dat er een duidelijke, significante correlatie bestaat in de bestudeerde groep mensen. Hoe valt deze dubbele beweging – positief voor vrouwen, maar negatief voor mannen – dan te verklaren? Porno kijken dient één centraal doel: opgewonden raken. Maar smaken verschillen: wat de ene opwindt, laat de andere koud. Het zou dus kunnen dat mannen en vrouwen naar verschillende soorten adult content kijken, wat een deel van het effect in de Zwitserse studie kan verklaren.
In 2012 doken twee Amerikaanse onderzoekers, Ogi Ogas en Sai Gaddam, in de diepten van de menselijke seksualiteit door miljoenen zoekopdrachten op betaalde pornosites te analyseren. Ze bundelden hun resultaten in het boek A Billion Wicked Thoughts, dat een ongeziene schat aan actuele informatie bevat over dit onderwerp. Wat valt er nu – zonder in detail te treden – te zien op de beelden die vrouwen spontaan opzoeken? Het blijkt vaak te gaan om vrouwen die hun verlangens accepteren, die hun plezier opeisen en die actief op zoek gaan naar bevrediging (wat nog meer het geval is in films van vrouwelijke regisseurs).
Blootstelling aan zulke rolmodellen zou ontremmend en bevrijdend kunnen zijn voor vrouwen die in hun opvoeding hebben meekregen dat het onbetamelijk is voor meisjes om geïnteresseerd te zijn in seks, behalve om hun partner te bevredigen.
Bevrijd uit het keurslijf
Dat leidt tot de volgende hypothese: mannen zijn geneigd zichzelf te vergelijken met de buitengewone prestaties van pornosterren die ze op het scherm zien, en beseffen dat ze daar niet aan kunnen tippen. Met groeiende ontevredenheid tot gevolg. Vrouwen trekken hun preutse opvoeding in twijfel en worden ongeremder. Ze omarmen hun libido en nemen hun persoonlijke bevrediging zelf in handen.
We mogen niet vergeten dat de sociale normen uit het verleden een zware hypotheek hebben gelegd op de seksualiteit van vrouwen. Zelfs vandaag lijkt er op seksueel vlak nog steeds veel meer ‘fatsoen’ verwacht te worden van vrouwen dan van mannen. Dat bewijst een verrassend onderzoek van Terri Fisher, hoogleraar aan de Ohio State University. Haar assistenten vroegen mannelijke en vrouwelijke vrijwilligers om onder verschillende experimentele omstandigheden – namelijk met of zonder leugendetector – een vragenlijst in te vullen over hun consumptie van porno en hun masturbatiegewoonten. Bij de mannen was er geen noemenswaardig verschil, maar de vrouwen ‘bekenden’ vaker dat ze interesse hadden in seksuele aangelegenheden als ze dachten dat een eventuele leugen toch ontmaskerd zou worden.
De menselijke seksualiteit heeft nog lang niet al haar geheimen prijsgegeven – en dat is misschien maar beter zo. Verder onderzoek zal nodig zijn om meer duidelijkheid te scheppen. Maar één ding is zeker na deze studie, en dat concluderen de onderzoekers ook zelf: het is best ironisch dat porno, die overwegend voor en door mannen geproduceerd wordt, de seksuele voldoening van mannen vermindert en die van vrouwen juist lijkt te verbeteren.
