Tegenwoordig kun je mindful fietsen, zwemmen of communiceren. Is de hype rondom mindfulness nog wel gezond?
De beste pianist ter wereld. Zo omschreven vrienden-muzikanten Krystian Zimerman, wat me overtuigde om mee te gaan naar zijn concert in Antwerpen. Daar zat ik dan, in de Singel, en ik betrapte mezelf er voortdurend op dat mijn gedachten afdwaalden. ‘Lang geleden dat ik nog met zoveel mensen in een gesloten ruimte was … O ja, dat moet ik straks nog vragen tijdens de pauze … Wat eten we morgen eigenlijk? Moet ik daar nog boodschappen voor in huis halen? …’ Telkens opnieuw moest ik mezelf weer naar de muziek brengen.
Zimerman zelf kreeg het op zijn heupen van het publiek. “Open je oren, open je hart, en als je geen hart hebt voor muziek, verdwijn dan uit de zaal”, sprak hij ons streng toe toen de pauze aanbrak. Ik voelde me betrapt, ook al had hij het over de fans die foto’s maakten. Hoe kon ik zulke prozaïsche gedachten hebben terwijl hij zijn uiterste best deed op de piano, speciaal voor mij?
Achteraf gezien hoef ik me natuurlijk niet schuldig te voelen. Ik neem me dan ook voor om concerten voor-taan te beschouwen als oefeningen in mindfulness. Als ik afdwaal, zal ik proberen de gedachten voorbij te laten komen zonder te oordelen, om vervolgens terug naar de muziek te gaan.
De hype heeft zijn hoogtepunt bereikt. Zelfs mindful miljonair worden kan tegenwoordig!
Bestaat dat eigenlijk, mindful muziek luisteren? Ja, hoor, leert Google me. Net zoals je tegenwoordig mindful kunt fietsen, zwemmen of communiceren, mindful je kinderen kunt opvoeden of de hond uitlaten. Ja, zelfs mindful miljonair worden kan!
De hype heeft zoetjesaan zijn hoogtepunt bereikt. Is dit nog gezond? Ja, mindfulness heeft bewezen voordelen, stelt onderzoeker Katleen Van der Gucht in de nieuwe Psyche&Brein. Mediteren helpt tegen stress en piekeren, en er zijn interventies uitgewerkt die effectief zijn tegen onder meer depressies en eetstoornissen. Maar er zijn ook kanttekeningen te maken. Niet alle coaches zijn even betrouwbaar, en velen willen vooral geld verdienen aan de populariteit van mindfulness. En er zijn nog andere risico’s. Een niet te verwaarlozen groep wordt angstig van meditatie, of krijgt er hallucinaties van. Zomaar onvoorbereid op een stilteretraite vertrekken, is geen goed idee.
Ten slotte is mindfulness ook niet aan iedereen besteed. Zelf zal ik sneller de hardloopschoenen aantrekken om de stress uit m’n lijf en hoofd te rennen dan dat ik me zal terugtrekken om te mediteren. Anderen houden meer van yoga of tai chi, dat vergelijkbare effecten heeft. Ook luisteren naar muziek kan trouwens je hartslag verlagen en het niveau van het stresshormoon cortisol naar beneden duwen. Muziek kan angst, zorgen en rusteloosheid verminderen en gevoelens van geluk opwekken, zo blijkt uit onderzoek. Laat ik mijn oren en hart maar goed openzetten voor Zimerman, straks na de pauze.
Psyche&Brein ligt vanaf vandaag in de winkel en is te bestellen in onze online tijdschriftenwinkel.
