Zelfcensuur op Facebook

Facebook bepaalt welke berichten niet op ons nieuwsoverzicht verschijnen, maar de lezer negeert uiteindelijk de meeste nieuwtjes.

Facebook toont enkel een selectie van nieuwsberichten van vrienden op uw nieuwsoverzicht, en doet dat voor het gebruiksgemak. Stelt u voor dat u dagelijks zelf de zin en onzin uit de stroom van honderden berichten moet filteren. Algoritmes doen die klus in uw plaats en baseren zich daarvoor onder meer op uw interesses, het aantal likes en commentaren dat een bericht kreeg of hoe vaak u in interactie gaat met de vriend die het bericht stuurde. Maar leidt dat ertoe dat die algoritmes de gebruiker op termijn enkel boodschappen binnen zijn of haar interesseveld tonen, ten nadele van andersdenkende maar mogelijk verfrissende standpunten? Een belangrijke vraag in tijden waarin steeds meer mensen op sociale media vertrouwen als nieuwsbron.

Facebook zocht het uit in samenwerking met de University of Michigan. Na een analyse van de activiteiten van meer dan tien miljoen Facebookgebruikers uit de VS is de conclusie dat de gebruiker zelf het kieskeurigst is. Van de boodschappen die niet onmiddellijk passen binnen diens interesses filterde Facebook er zo’n vijftien procent weg, terwijl de gebruiker uiteindelijk zeventig procent van de berichten die er doorkwamen negeerde. Voor hun onderzoek rekenden de wetenschappers op Facebookgebruikers die publiekelijk hun politieke voorkeur kenbaar maakten. Vervolgens bepaalden ze de politieke strekking van de berichten die de gebruiker publiceerde en de berichten die uiteindelijk werden aangeklikt.

De onderzoekers benadrukken dat men moet blijven onderzoeken hoe sociale media onze blik op de wereld beïnvloeden, maar zeggen dat we vooral zelf kunnen beslissen hoe ruim die blik is. Het nieuwsoverzicht van Facebook kan u trouwens zelf mee vormgeven, bijvoorbeeld door de filter te veranderen van 'topverslagen' naar 'meest recent' of door vrienden onder te verdelen in kennissen en echte vrienden. (tn)