Bewoonbare planeten bij Gliese 581 bestaan niet

De dwergster Gliese 581, op slechts twintig lichtjaar afstand van de aarde in het sterrrenbeeld Weegschaal, heeft géén planeten in de zogeheten bewoonbare zone.

In de afgelopen jaren zijn bij Gliese 581 zes planeten ontdekt. Planeten e, b en c draaien in kleine banen rond de rode dwerg; hun oppervlaktetemperatuur is veel te hoog voor het bestaan van vloeibaar water. Planeet f bevindt zich op een afstand van ruim honderd miljoen kilometer, waar de temperatuur juist veel te laag is. Maar planeten g en d zouden in de 'bewoonbare zone' van de ster bewegen.

Aan het bestaan van de buitenste drie planeten is de afgelopen jaren al veel getwijfeld; officieel stonden ze te boek als 'onbevestigd'. De nieuwste metingen laten nu overduidelijk zien dat ze inderdaad niet bestaan. Dat betekent dat er 'slechts' drie hete planeten rond Gliese 581 draaien.

De planeten in het stelsel zijn ontdekt doordat ze met hun zwaartekracht de ster een beetje aan het wiebelen brengen. Dat leidt tot kleine periodieke golflengteverschuivingen in het licht van de ster - zogeheten dopplerverschuivingen. Nu blijkt echter dat de zeer geringe 'dopplersignalen' van de buitenste drie planeten geheel toegeschreven kunnen worden aan de veranderlijke magnetische activiteit van de ster zelf: ook die kan minieme golflengteverschuivingen in het waargenomen licht produceren.