Op 5 oktober gaat de Amerikaanse ruimtesonde Psyche op pad naar de metaalrijke planetoïde met dezelfde naam. Onderzoek naar dit mysterieuze hemellichaam moet meer licht werpen op de ontstaansgeschiedenis van het zonnestelsel.
Openingsbeeld: Illustratie van de Amerikaanse ruimtesonde Psyche in een baan rond de gelijknamige metaalrijke planetoïde © NASA
Met een diameter van ruim tweehonderd kilometer is Psyche (ontdekt in 1852) een van de grootste planetoïden die tussen Mars en Jupiter rond de zon draaien. Maar qua samenstelling lijkt hij totaal niet op andere grote planetoïden zoals Ceres, Pallas en Vesta. Die bestaan voornamelijk uit gesteenten en ijs, terwijl het oppervlak van Psyche enorm veel ijzer en nikkel bevat.
Lange tijd is gedacht dat het hemellichaam de ‘gestripte’ kern van een grotere protoplaneet is. In zo’n planeet-in-wording zakken zware elementen naar de kern (dat is ook bij de aarde gebeurd). Als de rotsachtige mantel vervolgens wordt weggeslagen door een zware kosmische botsing, blijft de metaalrijke kern over.
Een probleem met deze theorie is dat de gemiddelde dichtheid van Psyche (3,9 gram per kubieke centimeter) veel lager is dan je zou verwachten voor een massieve klomp ijzer en nikkel. Dat betekent dat het hemellichaam óf heel poreus is, óf toch voornamelijk uit gesteenten bestaat. In het laatste geval zou er sprake kunnen zijn van ‘ferrovulkanisme’, en komen er op het oppervlak wellicht lavavelden van ijzer voor.
De NASA-ruimtesonde Psyche moet opheldering verschaffen. Hij wordt gelanceerd met een Falcon Heavy-raket van SpaceX, en zal na een reis van bijna zes jaar aankomen in een baan rond de metaalrijke planetoïde. Die moet uiteindelijk volledig in kaart worden gebracht, terwijl spectrografen bijna twee jaar lang metingen verrichten aan de precieze samenstelling.
Psyche heeft de afmetingen van een klein autootje en een lanceergewicht van 2.600 kilogram. Voor de voortstuwing maakt hij gebruik van een zogeheten ionenmotor, waarbij geladen xenonkernen versneld worden in een elektrisch veld en vervolgens de ruimte in stromen, met een kleine reactiekracht op de ruimtesonde als gevolg. De benodigde elektriciteit wordt opgewekt door zonnepanelen met een spanwijdte van 25 meter en een totaaloppervlak zo groot als een tennisveld.
Psyche zou eigenlijk al in de zomer van 2022 op pad gaan, maar vanwege technische problemen is de lancering ruim een jaar uitgesteld.