Itokawa is een zogeheten ‘puinplanetoïde’ – een losse samenballing van brokken gesteente en stof, die bijna voor de helft uit lege ruimte bestaat.
Onderzoek onder leiding van Fred Jourdan van Curtin University (Australië) naar de bestendigheid en ouderdom van de ‘rommelige’ planetoïde Itokawa, heeft belangrijke bevindingen opgeleverd die onze planeet mogelijk kunnen redden als zo’n object ooit op de aarde afstevent. Jourdan en zijn collega’s komen tot die conclusie na onderzoek van drie minuscule stofdeeltjes die twintig jaar geleden door de Japanse ruimtesonde Hayabusa 1 werden verzameld en naar de aarde zijn gebracht.
De onderzoeksresultaten laten zien dat Itokawa, die twee miljoen kilometer van de aarde is verwijderd en ongeveer vijfhonderd meter lang is, zich moeilijk laat verwoesten. Dat komt doordat zij geen massief rotsblok is, maar een zogeheten ‘puinplanetoïde’ – een losse samenballing van brokken gesteente en stof, die bijna voor de helft uit lege ruimte bestaat.
In de planetoïdengordel tussen Mars en Jupiter hebben massieve planetoïden van het formaat van Itokawa een verwachte levensduur van slechts enkele honderdduizenden jaren. Puinplanetoïden worden beschouwd als overblijfselen van grotere planetoïden die bij onderlinge botsingen zijn verwoest, waarna hun brokstukken deels weer zijn samengeklonterd. In het geval van Itokawa zou dat minstens 4,2 miljard jaar geleden zijn gebeurd. Dat volgt uit radiometrische datering van argon-isotopen die in de stofdeeltjes van de planetoïde zijn aangetroffen.
Kernexplosie
Blijkbaar zijn puinplanetoïden als deze goed bestand tegen botsingen met soortgenoten, maar onduidelijk was waarom dat zo is. Het nieuwe onderzoek wijst uit dat de oorzaak ligt bij het schokdempende karakter van het puin waaruit zij bestaan. Als kosmische airbags weten ze de ene klap na de andere te incasseren. En volgens de onderzoekers betekent dit dat er veel meer van dit soort objecten in de planetoïdengordel rondzwerven dan tot nu toe werd gedacht.
Het betekent ook dat de kans groot is dat áls er ooit een grote planetoïde op de aarde afkomt, het een puinplanetoïde zal zijn. Volgens Jourdan en zijn collega’s is dat goed nieuws voor zowel de aarde als de planetoïde. Als laatstgenoemde te laat wordt ontdekt om hem uit koers te brengen met een DART-achtige ruimtesonde, kan dat altijd nog met behulp van een kernexplosie gebeuren. De ‘ingebouwde’ airbag zal er dan voor zorgen dat het object intact blijft.
