Jupitermaan vertoont platentektoniek

De grote Jupitermaan Europa vertoont een vorm van platentektoniek. Dat blijkt uit een gedetailleerde analyse van foto's van het bevroren Europa-oppervlak, die in de jaren 1990 zijn gemaakt door de Amerikaanse planeetverkenner Galileo.

Europa heeft een ijskorst van 20 à 30 kilometer dik, met daaronder een diepe oceaan van vloeibaar water. Via spleten en barsten in het oppervlak komt nieuw ijs naar boven. Sommige delen van de ijskorst raken daarbij ten opzichte van elkaar verschoven. Door die kolossale 'schotsen' weer in elkaar te passen zoals de stukjes van een legpuzzel, ontdekten Simon Kattenhorn van de University of Idaho en zijn collega's dat er een stuk ter grootte van het eiland Manhattan ontbreekt.

Vermoedelijk is een deel van de ijskorst dus onder het oppervlak verdwenen, in een proces dat vergelijkbaar is met geologische subductie. Dat betekent dat er op Europa een koude vorm van plaattektoniek voorkomt. Bij dat proces kan ook organisch materiaal van het oppervlak (daar achtergelaten door de inslagen van kometen) in de ondergrondse oceaan terechtkomen. De ontdekking, gepubliceerd in Nature Geoscience, wordt dan ook gezien als een ondersteuning van het idee dat er in de Europa-oceaan mogelijk leven zou kunnen zijn ontstaan.