Miljarden 'leefbare' planeten in Melkweg

In onze Melkweg bevinden zich tientallen miljarden leefbare rotsachtige planeten. Die schatting maken astronomen gebaseerd op observaties van rode dwergen.

Op La Silla Observatory in Chili richtte een onderzoeksteam zes jaar lang de HARPS-spectrograaf op 102 rode dwergen – lichte, koele sterren. Deze spectrograaf vindt planeten rond een ster door veranderingen in kleur te meten. Als een planeet om zijn zon draait, trekt hij die zachtjes heen en weer met zijn zwaartekracht. Vanaf de Aarde gezien beweegt die ster zich dan langzaam naar ons toe en van ons af. Door het Doppler-effect zendt hij daarbij licht uit met steeds een iets andere golflengte.

Via deze methode vonden de astronomen negen ‘superaardes’ – rotsachtige planeten met tussen de 1 en 10 aardmassa’s – waarvan twee in de leefbare zone, wat betekent dat de afstand tot de moederster dusdanig is dat de temperatuur geschikt is voor vloeibaar water. Rond de relatief koele rode dwergen ligt deze zone dichter bij de ster dan bijvoorbeeld rond onze Zon. Deze kleine sterren leven erg lang en zijn daardoor dominant aanwezig; tachtig procent van de sterren is een rode dwerg, wat neerkomt op ongeveer 160 miljard in onze Melkweg.

Met in het achterhoofd dat de HARPS-spectrograaf sommige planeten niet kan zien, komen de onderzoekers op een percentage van 41% (met 28%-95% marge) rode dwergen met een leefbare superaarde. Door dit te extrapoleren naar hun ruimtelijke verdeling, schat het team dat er tientallen miljarden van zijn in de Melkweg, en ongeveer honderd binnen dertig lichtjaar afstand van de Aarde. (ea)