Niet alleen de zon maakt je bruin!

Op een mooie dag aan het strand ondergaat je lichaam een bombardement van ongeveer een triljard fotonen – een ‘1’ gevolgd door 21 nullen – per seconde. Bijna al deze lichtdeeltjes zijn afkomstig van de zon. Maar een héél klein deel ervan bestaat uit fotonen die miljarden jaren onderweg zijn geweest. Ze zijn afkomstig van buiten onze Melkweg.

Bij een onderzoek waarvan de resultaten in de Astrophysical Journal zijn verschenen, heeft een team van Australische, Amerikaanse en Britse astronomen nauwkeurig geïnventariseerd welk deel van de ver-infrarode tot ver-ultraviolette straling die de aarde bereikt van extragalactische oorsprong is. Dat is erg weinig: slechts 10 miljard fotonen per seconde per vierkante meter, oftewel een miljardste procent van het totaal.

Doorgaans berusten bepalingen van de intensiteit van dat ‘extragalactische achtergrondlicht’ op directe metingen. Maar deze nieuwe inventarisatie is gebaseerd op tellingen van sterrenstelsels die met een hele reeks ruimtetelescopen en telescopen op aarde is vastgelegd. Hun bijdrage aan het achtergrondschijnsel bestaat uit het licht van hun sterren en uit de straling die wordt uitgezonden door de materie die naar de superzware zwarte gaten in hun kernen stroomt.

Onderzoek van het extragalactische achtergrondlicht is primair bedoeld om meer inzicht te krijgen in de evolutie van het heelal. Directe metingen ervan worden echter sterk gehinderd door onze eigen Melkweg en het zogeheten zodiakale licht – zonlicht dat wordt verstrooid door stofdeeltjes in ons eigen zonnestelsel. Daar kan voor worden gecorrigeerd, maar het eindresultaat is nogal afhankelijk van de modellen die daarbij wordt gehanteerd. Het nieuwe onderzoek geeft aan dat de betrouwbaarheid van deze correcties nog veel te wensen overlaat.