De helderheid van de nachthemel kan met meer dan tien procent toenemen door de grootschalige lanceringen van satellieten.
Beeld: Een strook van lichtsporen aan de hemel, veroorzaakt door satellieten van Starlink. De kortere lichtsporen zijn sterren. (Andreas Möller)
Nieuw onderzoek, waarvan de resultaten binnenkort worden gepubliceerd, laat zien dat de helderheid van de nachthemel met meer dan tien procent kan toenemen door de grootschalige lanceringen van satellieten. Deze vorm van ‘lichtvervuiling’ kan ook buiten dichtbewoonde gebieden een probleem gaan worden voor astronomische waarnemingen.
Het onderzoek, onder leiding van Miroslav Kocifaj van de Slowaakse Academie van Wetenschappen en de Comenius Universiteit, is het eerste waarbij de globale invloed van objecten in de ruimte is doorgerekend in plaats van het effect van afzonderlijke satellieten en ruimteschroot.
Kocifaj en zijn collega’s hebben met behulp van een computermodel en de bekende afmetingen en helderheden van de talrijke objecten berekend hoe sterk deze gezamenlijk bijdragen aan de helderheid van de hemelachtergrond. Anders dan de ‘normale’ lichtvervuiling is deze bijdrage over een grote deel van de aarde waarneembaar – ook afgelegen sterrenwachten hebben er dus last van.
De belangrijkste veroorzakers zijn de grote formaties van communicatiesatellieten, zoals die van SpaceX, die ook wel mega-constellaties worden genoemd. Deze technologie zorgt ook voor een toename van het aantal botsingen tussen satellieten en tussen satellieten en andere objecten, waardoor de hoeveelheid ruimteschroot toeneemt. Dat is dus niet alleen hinderlijk voor de ruimtevaart, maar ook voor de astronomie.