Dé vraag voor 2023 is voor planeetonderzoeker Hans Huybrighs of de lancering van de JUpiter ICy moon Explorer (JUICE) succesvol verloopt. JUICE is de eerste Europese ruimtesonde naar de manen van Jupiter en heeft als doel om te onderzoeken of de ondergrondse oceanen van de manen Europa, Ganymedes en Callisto geschikt zijn voor leven.
De manen Europa en Ganymedes hebben oceanen die meer water bevatten dan er water is op het oppervlak van de aarde. Daarmee vormen ze misschien wel de beste plekken om te zoeken naar buitenaards leven in ons eigen zonnestelsel. Op zich moeten we ons niet te veel zorgen maken dat de lancering goed zal verlopen, die verloopt namelijk met een heel betrouwbare raket: de Ariane 5. Voor mij is het toch erg spannend. Al het onderzoek dat ik gedaan heb sinds mijn eerste stage tien jaar geleden staat in het teken van de wetenschappelijke voorbereidingen van JUICE, en bouwt op naar dit moment. Er hangt dus veel van af voor mij, en voor de andere wetenschappers in dit project. Momenteel lopen de laatste testen en wordt een definitieve beslissing genomen over de lancering. Op het beeld zien we JUICE in de ruimtesimulator op ESTEC in Noordwijk, waar JUICE uitgebreid getest werd. Als het goed gaat, vindt de lancering plaats in de lente van 2023 in Kourou.
Hoewel de reis naar Jupiter nog duurt tot 2031 zullen de instrumenten na de lancering voor het eerst getest kunnen worden in de ruimte. JUICE heeft tiental instrumenten aan boord, gaande van camera’s, een radar, deeltjesdetectoren en een soort laser pointer. Weten hoe zo’n instrument zich gedraagt in de extreme omstandigheden van de ruimte is essentieel om de observaties goed te begrijpen. Het is ook een werk van lange adem. Hoewel we dus nog tot 2031 moeten wachten voor we bij Jupiter aankomen, beginnen de belangrijke wetenschappelijke voorbereidingen dus ook al snel na de lancering.
Welk antwoord kreeg u in 2022?
‘Na jaren wachten werd de James Webb-ruimtetelescoop op kerstdag 2021 eindelijk gelanceerd. In 2022 ontvingen we zo de eerste beelden van de telescoop. Hoewel de sterrenkundige observaties de meeste aandacht krijgen, kijk ik vooral uit naar beelden van de planeten en manen in ons eigen zonnestelsel. De foto van Jupiter is een van de meest spectaculaire beelden die ik ooit heb gezien, ook al is het nog te vroeg om hier verregaande nieuwe wetenschappelijke inzichten uit te halen. De foto toont niet alleen kolkende stormen, wolkenbanden en ijle ringen, maar ook aurora op beide polen en twee kleinere manen. De kleuren zijn trouwens niet de echte, dat komt omdat de telescoop geen zichtbaar licht observeert, zoals de Hubble-ruimtetelescoop, maar warmtestraling.’
