Met behulp van een helse machine hebben natuurkundigen van de universiteit in Wisconsin-Madison het ontstaan van de zonnewind nagebootst.
De zonnewind bestaat uit een plasma van geladen deeltjes die het zonnestelsel in worden geblazen. Aangekomen bij de aarde kunnen deze deeltjes het functioneren van satellieten hinderen en veroorzaken ze poollichten.
In feite is onze zon één grote bal plasma die de draaiing van de zon volgt. De beweging van plasma in de kern van de zon genereert een magnetisch veld dat zich tot ver buiten de zon uitstrekt. Op enige afstand van het zonsoppervlak wordt dit magnetische veld dermate zwak dat het plasma kan ontsnappen. Zo ontstaat de zonnewind, die twee soorten kent: een snelle en een langzame.
In hun vandaag in Nature Physics gepubliceerde onderzoeksverslag hebben de wetenschappers zich gebogen over de trage variant van de zonnewind. Daarbij hebben ze gebruik gemaakt van de Big Red Ball – een drie meter grote bol met een sterke magneet in zijn centrum die gevuld is met heliumgas. Het helium is onder hoge druk en stroom gezet, zodat het net zulke bewegingen gaat vertonen als het zonneplasma.
Daarbij is het gelukt om een zogeheten Parker-spiraal na te bootsen – een magnetisch veld dat het hele zonnestelsel omvat en is genoemd naar de Amerikaanse wetenschapper die als eerste de zonnewind beschreef. Tot op zekere afstand van het zonsoppervlak is het magnetische veld straalsgewijs van de zon af gericht, maar verder weg wordt het opgewonden tot een spiraal.
Het experiment toont aan dat het plasma zich aan de door Parker opgestelde theorie houdt. Ook zijn de quasi-periodieke ‘plasmaboertjes’ gereproduceerd die de trage zonnewind aan de gang houden.
