Komen robots ooit op gelijke hoogte met de mens? Ben Goertzel antwoordt met een overtuigende yes. ‘Nog in dit leven kunnen we artificiële intelligentie op het niveau van de mens ontwikkelen.’
Artificial intelligence of AI is een geliefkoosd thema in sciencefiction. Al is ze al lang geen pure fictie meer. Google en Facebook investeren er de laatste jaren een aanzienlijk deel van hun budget in. In de documentaire Machine of Human Dreams zien we hoe vakautoriteit Ben Goertzel werkt aan de ontwikkeling van OpenCog. Dat is AI-software gemodelleerd naar het menselijke brein. Goertzels software moet robots slimmer, vriendelijker en menselijker maken.
Het idee van OpenCog is dat robots net als mensen naar de wereld kijken en leren uit hun ervaringen. Goertzel wil speelgoedrobots uitrusten met de software. Door hen te laten interageren met peuters en kleuters wil hij het systeem perfectioneren. Voor de uitwerking verzamelt Goertzel een rist topwetenschappers van over de hele wereld. Maar hij heeft ook geld nodig. Veel geld. Zijn zoektocht naar fondsen verloopt moeizaam. Investeerders verwachten te veel van artificiële intelligentie. In een ongemakkelijke scène showt Goertzel enkele van zijn creaties aan zijn teleurgestelde Hongkongse geldschieters. Goertzels robots lopen niet maar waggelen, en op de vragen die hij stelt, antwoorden ze veelal naast de kwestie. ‘Where do you live?’ wordt beantwoord met ‘George Orwell was an English scientist.’
Machine of Human Dreams zoomt in op de mens achter de wetenschapper. De excentrieke Goertzel groeit op in een hippiegemeenschap in de jaren 1970. De wrede Vietnamoorlog heeft de media in zijn greep. Goertzel vlucht weg in sciencefictionverhalen. Die inspireren hem om op een dag een rationeel denkende robot te creëren. Maar Goertzels obsessieve zoektocht eist een flinke tol. Zijn eerste huwelijk loopt op de klippen en vriendschappen bloeden dood. Het is mooi dat regisseur Roy Cohen, zelf een neurowetenschapper, die kant van het verhaal sereen weergeeft.
Ethische vraagstukken vallen dan weer volstrekt niet te bespeuren. Nochtans is het morele debat een van de grote struikelblokken in het AI-onderzoek. Is het te verantwoorden om kinderen in te schakelen? En wat als robots ooit echt slimmer worden dan mensen? Wellicht zijn die vragen de reden waarom het onderzoek nog niet verder staat. Jammer dat Machine of Human Dreams geen poging waagt ze op te lossen.
Je kan deze film bekijken op het internationaal documentairefilmfestival Docville (Leuven), van 22 tot 30 maart op verschillende locaties in Leuven. Aansluitend op de film vertellen experts je tijdens een panelgesprek hoe ver kunstmatige intelligentie nu al gevorderd is.