De nieuwe staalsoort trekt samen als ze wordt opgewarmd, en dus rekken de draden zich automatisch uit eens er beton omheen zit.
Gewapend beton behoort tot de meest gebruikte structuurelementen in de bouw. De voorgespannen staaldraden nemen de trekkrachten op, terwijl het beton de drukkrachten absorbeert. Hierdoor ontstaan er veel minder snel scheurtjes dan bij gewoon beton.
Maar dat voorspannen gebeurt nog altijd op de bouwwerf, tijdens het bekisten. Daarbij gebruiken bouwvakkers hydraulische cilindervijzels die een trekkracht uitoefenen op de staaldraden. Dit vereist voldoende plaats en ruimte, waardoor het vaak zoeken is naar creatieve oplossingen. Op nieuwbouwwerven is dat niet onmogelijk, maar bij renovatiewerken (verstevigingen) aan bestaande gebouwen ligt dat veel moeilijker.
Een nieuwe innovatie in de bouwwereld zou dat euvel binnenkort moeten verhelpen. Zwitserse ingenieurs zijn immers klaar met de ontwikkeling van zogeheten ‘geheugenstaal’: staal dat bij verhitting krimpt en dat erna zijn oorspronkelijke vorm weer aanneemt. Met andere woorden: als het beton eromheen wordt gegoten tijdens de verhittingsfase – wat simpel gebeurt door er een elektrische stroom te jagen of het staal te verwarmen met infrarood licht – dan spant het staal zichzelf op als het beton uithardt.
De ingenieurs werken al vijftien jaar aan de nieuwe staallegering. Die zou op korte termijn (ze komt dra op de markt) interessant zijn voor wapening in versterkende betonelementen in bestaande, oude gebouwen. Als daarin ramen, deuren of complete liftschachten worden vervangen en/of aangebracht, zijn verstevigingen van de draagstructuren meestal nodig. Maar door de beperkte ruimte is het niet evident – het is keren en wringen voor bouwvakkers. Het zelfopspannende staal kan soelaas bieden.
