Eten we buiten of binnen vanavond? Wacht, eventjes de buienradar checken. We kennen hem allemaal en we gebruiken hem ook allemaal af en toe. Weerman Bram Verbruggen legt uit hoe die buienradar werkt en hoe betrouwbaar hij is.
Om te beginnen zou ik even wat verwarring rond de naam uit de wereld willen helpen. “Buienradar” is in feite de naam van een website en een bijhorende app, maar wordt ook gebruikt om het netwerk van neerslagradars te benoemen. Het is een beetje zoals “bic” zeggen tegen een balpen.
De Buienradar app en website zijn, naast vele andere apps en website, platformen waar je neerslagbeelden kan vinden. Die beelden worden gemaakt door neerslagradars. Geen “buienradars” dus, maar “neerslagradars”.
Dat zijn radars zoals we ze kennen: van die ronddraaiende schotels die elektromagnetische signalen in alle richtingen uitzenden, de weerkaatste signalen terug opvangen en er informatie uithalen rond afstand en vorm of grootte van de weerkaatser.
Neerslagradars zijn specifieke radarsystemen waarbij de frequentie en de golflengte van de elektromagnetische signalen zijn afgesteld om neerslag in de lucht te kunnen detecteren. Alle vormen van neerslag: regen, hagel en sneeuw.
Omdat het bereik van zo een radar beperkt is, heb je een heel netwerk nodig om een gebied te kunnen “bewaken”. In België staan er vier van die radars en ze zien eruit als een grote wit-rode bal op een hoge paal. Ze staan in Jabbeke, Zaventem, Helchteren en Wideumont.
Neerslagradars detecteren dus waar er neerslag valt en kunnen uit het weerkaatste signaal ook een inschatting maken van de intensiteit van die neerslag en de vorm ervan (sneeuw, hagel, regen). De beelden uit het nabije verleden, zijn dus werkelijkheid. Het zijn beelden van neerslag die effectief aan het vallen is. Op dat vlak bieden Buienradar en de andere websites en apps dus relevante informatie. De informatiebron van al die websites is ook dezelfde, namelijk die vier neerslagradars.
Wat de toekomst betreft, zijn die websites minder betrouwbaar. Ik zeg niet dat ze foutieve toekomstinformatie geven, ze geven zeker een goed idee. Maar je mag de voorspelling voor de komende uren niet als een zekerheid beschouwen. De meeste websites laten de regen en buien die aan het vallen is, gewoon verder lopen in de tijd, rekening houdende met hoe snel ze in de voorbije uren zich verplaatsten. Dat geeft een idee, maar klopt natuurlijk niet altijd. Onderweg kan de neerslag intenser worden, uitgebreider worden of net ophouden. Bij de meeste websites wordt er geen data van een weercomputer toegevoegd, waardoor het soms dus misloopt.
Wat naar mijn eigen mening de beste informatie geeft, is de app van het KMI. De toekomstige neerslagbeelden die je daar kan vinden, bevatten wél toegevoegde informatie van een weermodel, namelijk het INCA-model. Dat is een fijnmazig weermodel dat speciaal ontwikkeld werd voor ons land en voegt dus zeer hoogwaardige informatie toe aan de voorspelling van neerslag.
Maar dus, de buienradar en alle andere websites, zijn ze betrouwbaar? Ja wat het verleden betreft (de neerslag die is gevallen), minder wat de toekomst betreft.
