In 2025 is het zestig jaar geleden dat Gordon Moore, de Amerikaanse mede-oprichter van Intel, zijn befaamde Wet van Moore lanceerde. Die voorspelde dat het aantal transistors op een chip elke twee jaar zal verdubbelen, wat nog steeds klopt. Hoe komen bedrijven als Taiwan Semiconductor, Intel en Samsung Electronics aan de machines die de meest geavanceerde microchips maken?
De productie van de machines voor het maken van de snelste computerchips is sinds 2017 een monopolie van het Nederlandse bedrijf ASML. Het bedrijf slaagde erin deze positie te realiseren door een combinatie van factoren. Zo was het het enige bedrijf ter wereld dat alles op alles heeft gezet om geavanceerde lithografie - het proces dat wordt gebruikt voor het printen van de kleine patronen op computerchips - te ontwikkelen. ASML bouwde bovendien een hecht netwerk uit van toeleveranciers dat als een soort collectief brein met het Brabantse bedrijf meegroeide.
Het verwondert niet dat de chipproductie nauw verstrengeld is met internationale machtsverhoudingen. Het Westen wil voorkomen dat China de beschikking krijgt over de meest geavanceerde chips en is er dan ook op gebrand een deel van de productie terug te halen uit Azië. De VS overhaalde de Nederlandse regering om ASML geen exportvergunningen te verlenen voor het verkopen van de lithografie aan China.
Meer lezen over dit onderwerp? Lees het hele artikel nu in van Eos Wetenschap. Het nieuwe nummer ligt in de winkel en kan je online bestellen via tijdschriftenwinkel.be
