Een algoritme checkt op eenvoudig verzoek of bepaalde beweringen in tweets wel naar waarheid zijn.
‘Een tijdbesparende Twitter-bot die, telkens als iemand over een bepaald onderwerp beweert ‘Waarom lezen we hierover niets in de MSM!!!’, automatisch antwoordt met alle artikels die al in de mainstream media over dat onderwerp verschenen zijn.’ Het was een verzuchting van Twitteraar ArbiterOfTweets, die het gemak hekelde waarmee sommige andere Twitteraars de mainstreammedia van deze of gene bias beschuldigen.
Thomas Winters (KU Leuven) ging ermee aan de slag. Het bleek een koud kunstje voor de computerwetenschapper: enkele dagen later al lanceerde hij Zoek Nieuws op het sociale medium. Twitteraars kunnen de bot taggen in een antwoord op een tweet die ze willen laten checken. In de paar dagen sinds hij actief is, heeft de bot dat al voor 147 berichten gedaan.
(Noot: Het citaat hieronder bevat uitspraken die niet stroken met de ethische waarden van Eos. Het citaat dient louter als illustratie van de werking van de bot Zoek Nieuws.)
‘Van een afstand gezien is Zoek Nieuws gewoon een aggregator in een gek Twitter-jasje’, zegt Winters, die ook verantwoordelijk is voor de bot-accounts Robot Torfs en Samson Bot. ‘Hij plukt sleutelwoorden uit een tweet en gaat op nieuwssites na of hij die woorden terugvindt. Heeft hij een match, dan zet hij de link naar een betreffende artikel in een antwoord op die tweet.’
‘Het algoritme selecteert sleutelwoorden door te kijken hoe zeldzaam ze zijn’, gaat Winters verder. ‘Een onderzoeker heeft ooit een gigantische woordenlijst aangelegd waarin staat hoe vaak welk woord in een Nederlandstalige tweet voorkwam. Zoek Nieuws bedient zich van die lijst.’
‘Stel dat het algoritme de volgende tweet moet analyseren: ‘Hallo, ik ben Thomas’. In de dataset zal het programma dan zien dat het woord ‘hallo’ 223.455 keer voorkomt, het woord ‘ik’ 27.055.858 keer, het woord ‘ben’ 5.141.245 keer, en de naam ‘Thomas’ 62.095 keer. Als je het algoritme dan zo afstelt dat het maximaal twaalf karakters in een tweet analyseert, dan zal het daarvoor de woorden ‘hallo’ en ‘Thomas’ selecteren - de zeldzaamste in dit voorbeeld. Veel slims zit daar dus niet achter.’
Toch is Winters’ bot, voor zover de onderzoeker weet, de enige die met die specifieke functie is ontwikkeld. Op korte tijd kreeg hij meer dan duizend volgers. Bij Twitter lijken ze er niet goed mee overweg te kunnen. ‘Omdat de bot zoveel tweets op korte tijd heeft gepost, hebben de algoritmes van Twitter hem als spam bestempeld’, zegt Winters. ‘Nu zijn berichten van de bot dikwijls onzichtbaar voor anderen op het platform. Dat moet ik nog even opnemen met Twitter.'
‘Bots als Zoek Nieuws zorgen voor de nodige relativering in de typische serieuzemensenkringen die Twitter huisvest. Als Zoek Nieuws zou verdwijnen, dan zal men gewoon terug zelf moeten googelen.’
