Windows 10: voor het eerst hetzelfde op alle toestellen

Vanaf is Windows 10 als nieuw besturingssysteem beschikbaar. Windows 10 moet op alle mogelijke apparaten draaien, van klein tot groot. Maar dat vereist nieuwe technieken om een steeds zwaarder wordend besturingssysteem in alle geheugengroottes te persen.

Vraag iedereen in de kamer welke software zijn of haar mobiele toestel draait, en de kans is eerder klein dat iemand Windows roept. Hoewel de mobiele strategie van Microsoft an sich niet heel verschillend is van wat Apple doet met Mac OS X en iOS, blijkt Windows Phone toch geen succes te zijn. Misschien wel omdat consumenten die een Windows-telefoon kochten (of een Windows-tablet met Windows RT) teleurgesteld waren omdat de software op het mobiele toestel toch maar weinig te maken had met de vertrouwde Windows-omgeving op hun laptop. Apps zijn trouwens ook niet uitwisselbaar tussen mobiel en desktop. Windows op de pc heeft intussen ook wel wat van zijn glans verloren. Zo snel mogelijk overstappen naar de nieuwste versie is bijvoorbeeld niet langer een gewoonte.

Windows 10 pakt dat euvel aan. De bedoeling is dat er één besturingssysteem of ‘OS’ komt voor alle toestellen, ongeacht of het gaat om een tablet, console, server of desktopcomputer. De interface en menu’s worden wel aangepast aan het toestel, maar wat onder de motorkap zit, moet hetzelfde zijn. Toch een ambitieuze doelstelling, zeker aangezien de doelapparaten nogal uiteenlopend zijn. Microsoft denkt echter stabiele software te kunnen bouwen door een grote gedeelde codebasis te gebruiken.

Microsoft streeft daarnaast ook naar één app-winkel voor alle toestellen en wil ontwikkelaars stimuleren om universele apps te bouwen. Wellicht zou het dan niet écht gaan om een en dezelfde app. De gebruiker krijgt het wel zo gepresenteerd, maar achter de schermen zou telkens een andere code voor een aangepaste interface werken.

Compressie
Een noodzakelijke verandering voor een universele Windows, is dat het OS niet langer de pc-gewoonte mag hebben om zomaar opslagruimte te vreten. Toegenomen complexiteit en ook de nood aan compatibiliteit met oudere systemen, hebben Windows en veel applicaties in het voorbije decennium serieus laten aangroeien. Installeer je bijvoorbeeld Windows 7, dan krijg je het advies om zowat 40 GB te reserveren voor systeembestanden. Opslag is zeer goedkoop geworden (een harde schijf van 1 terabyte ofte 1.000 GB kost 60 à 70 euro), dus niemand lag er echt van wakker.

Maar een universele Windows moet ook draaien op toestellen die misschien maar 16 GB opslagruimte bezitten, of zelfs minder. Daarom moet de basisinstallatie van Windows 10 aanzienlijk compacter, onder meer door de zogenoemde restore image (die gebruikt wordt om Windows te herstellen na een calamiteit) te vervangen door een re-installatie die enkel niet-systeembestanden verwijdert. Het OS wordt dus als het ware gereset, niet vervangen. Een voordeel is dat de gebruiker zaken als beveiligingsupdates niet opnieuw hoeft te installeren.

Microsoft grijpt ook terug naar de begindagen van de pc. Toen harde schijven van enkele gigabytes peperduur waren, werden bestanden vaak gecomprimeerd voor je ze bewaarde. De processor moet wat harder werken om dergelijke gecomprimeerde bestanden uit te lezen, maar de huidige chips hebben niet echt last van een gebrek aan rekenkracht. Maar om op veilig te spelen, zal Microsoft tijdens de installatie evalueren of compressie een haalbare kaart is voor het systeem.