15 wiskundige eigenaardigheden om 150 jaar Marie Curie te vieren

Wiskunde is overal. Ook in de verjaardag van de enige persoon die twee Nobelprijzen in twee verschillende wetenschapsgebieden won.

Marie Salomea Sklodowska, later bekend als Marie Sklodowska Curie werd op 7 november 1867 geboren in Warschau. Ze was een Pools-Franse natuurkundige en chemicus en ze deed baanbrekend onderzoek naar radioactiviteit, een term die zij bedacht heeft.

Curie was de eerste vrouw ooit die de Nobelprijs won, en de eerste persoon die zelfs twee Nobelprijzen in de wacht sleepte. Ze is nog altijd de enige die twee Nobelprijzen in twee verschillende wetenschapsgebieden won: voor natuurkunde in 1903 en voor chemie in 1911.

Curie ontwikkelde onder andere de theorie rond radioactiviteit en de technieken om radioactieve isotopen te isoleren. Ze ontdekte ook de chemische elementen polonium en radium. Ze leidde de eerste studies rond de behandeling van neoplasma’s met radioactieve isotopen.

Marie Curie richtte de Curie Instituten in Parijs en Warschau op. Dit zijn nog steeds belangrijke centra voor medisch onderzoek. Tijdens de Eerste Wereldoorlog ontwikkelde ze mobiele radiografie-apparaten om röntgenfoto’s te kunnen maken in de veldhospitalen.

Zelfs nadat ze de Franse nationaliteit kreeg bleef Curie zichzelf identificeren als Pools. Ze bezocht Polen samen met haar twee dochters en ze leerde hen Pools spreken. Curie vernoemde ook het eerste chemische element dat ze ontdekte (Polonium, geïsoleerd in 1898) naar haar vaderland.

Marie Curie overleed op 4 juli 1934 in het Sancellemoz sanatorium in Passy in Frankrijk, ze was toen 66 jaar. Ze stierf aan aplastische anemie ten gevolge van de radiatie waarmee ze werkte in haar wetenschappelijk onderzoek en haar werk in de veldhospitalen tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Marie Curie viert haar 150ste verjaardag op 7 november 2017 en daarom volgen hier een aantal hersenkrakers en rekenkundige curiositeiten.

1. De 150ste verjaardag van Marie Curie wordt weerspiegeld in haar naam: als je aan alle letters van het Romeinse alfabet een cijfer toekent (A is 1, B is 2, C is 3,…) en je telt de letters van haar naam op krijg je 102. Toevallig komt 150 plus zijn tegenovergestelde (051) uit op 201, en het omgekeerde hiervan is 102

2. 2017 is overigens het 306de priemgetal en 306 is gelijk aan drie maal 102 (Marie Curie).

3. 201 staat vervolgens gelijk aan 3 maal 67, en 67 min 3 is 64. Het tegenovergestelde van 64 is 46, wat dan weer de som is van de cijfers die we toekenden aan Marie Curies naam. Daar komt nog bij dat Curies 150ste verjaardag op dag 311 van 2017 valt, en 311 is het 64ste priemgetal.

4. Curies geboortedatum, 7 november (711), vinden we ook terug in haar naam: drie keer de helft van102 (Marie Curie) is gelijk aan 153 en het omgekeerde van 153 (351) is gelijk aan drie keer 117. 117 is dan weer het omgekeerde van 711.

5. Net zoals haar 50ste verjaardag 100 jaar geleden, is de 150ste verjaardag van Curie bijzonder omdat het een palindroom is (7/11/17).

6. Maar haar 250ste verjaardag over 100 jaar zal nog extra bijzonder zijn omdat het een volledig palindroom is (7/11/2117).

7. Curies 151ste verjaardag (7/11/18) zal ook speciaal zijn want 7 plus 11 is 18. 7, 11 en 18 vormen dan samen 36 en het 36ste priemgetal komt overeen met 151.

8. Marie Curie trouwde in 1895 met de Franse natuurkundige Pierre Curie. Waarom was dit een bijzonder jaar? Omdat de laatste drie letters van Marie en Curie R I en E zijn en dit zijn de 18de, 19de en 5de letters van het alfabet. Zetten we 18, 19 en 5 naast mekaar dan krijgen we 1895! Later in datzelfde jaar werd Marie 28. 28 maal 2 is gelijk aan 56, en dit is weer de som van de cijfers die we toekenden aan haar naam.

9. De 146ste verjaardag van Curie (7/11/13) was een sequentiële datum die bestond uit drie opeenvolgende priemgetallen (7, 11 en 13)

10. Haar 153ste verjaardag (7/11/20) zal dan weer bijzonder zijn omdat 7 en 11 de 4de en 5de priemgetallen zijn, en 4 maal 5 is gelijk aan 20. Daar komt nog bij dat het omgekeerde van 153 (351) gelijk staat aan 3 keer 117, en 117 is het tegenovergestelde van 7/11.

11. Curies 158ste verjaardag (7/11/2025) zal uniek zijn in de zin dat 2025 gelijk is aan het kwadraat van 45. 45 bestaat dan weer uit de cijfers 4 en 5, en de 4de en 5de priemgetallen zijn 7 en 11.

12. Marie Curie werd geboren op 7/11 en overleed op 4/7, dus het cijfer voor de dag van haar geboorte en het cijfer voor de maand van haar overlijden zijn hetzelfde. 11 min 7 is dan ook nog eens 4 (de dag van haar overlijden) en 4 plus 7 is 11 (de maand van haar geboorte).

13. Als we haar geboortedatum (7/11/1867) opsplitsen als 711, 18 en 67 dan wordt de som van de getallen 18 en 67 117 en dit is weer het omgekeerde van 711.

14. Curie werd geboren op 711 (7/11) en stierf op 407 (4/07), deze twee cijfers bij elkaar vormen 1118. Haar 150ste verjaardag valt op dag 311 van dit jaar en 311 min 150 is gelijk aan 161. Het 161ste priemgetal is 947. Deze twee cijfers (1118 en 947) zijn op een interessante manier verweven in Curies verjaardag. Ten eerste geeft 1118 plus het omgekeerde van 947 (749) 1867, het geboortejaar van Marie Curie. Vervolgens geeft 947 maal 8111 (het omgekeerde van 1118) 7681117 en het tegenovergestelde hiervan is dan weer 7111867.

15. En als laatste komt 947 maal 2 plus 1 uit op 1895, het jaar dat Curie trouwde.

 

Gelukkige verjaardag, Marie Curie!

Vertaling: Silke Hendriks