Natuurwetenschappen

Genoombewerking (genome editing) is een veelbelovende manier om ziekmakende genetische mutaties te repareren, maar de techniek roept ook ethische en maatschappelijke vragen op.

In de afgelopen honderd jaar hebben Einsteins ideeën onze wereld onomkeerbaar veranderd. Het is bijna onvoorstelbaar dat één enkele mens alleen door na te denken zoveel impact kan hebben.

Wetenschappers van de TU Delft hebben aangetoond dat de 'spookachtige invloed op afstand', die Einstein weigerde te aanvaarden, echt bestaat.

Metamaterialen zijn kunstmatige materialen met ongewone – zeg gerust: bizarre – elektromagnetische eigenschappen. Ze kunnen namelijk lichtstralen ombuigen en een andere richting op sturen. Vincent Ginis ontwierp een metamateriaal dat deeltjesversnellers aanzienlijk gevoeliger maakt.

De Nobelprijs Chemie gaat naar drie biochemici die mechanismen achter DNA-schade ontrafelden. Dat soort schade speelt een grote rol bij veroudering en kanker.

Voor de vierde keer al gaat de Nobelprijs Fysica naar neutrino-onderzoek. Dankzij twee reusachtige detectoren – een in Japan en een in Canada – weten we nu dat de meest ongrijpbare deeltjes in het universum tóch massa hebben.

Dit jaar gaat de Nobelprijs voor de Chemie naar het trio Tomas Lindahl, Paul Modrich en Aziz Sancar. Ze brachten op moleculair niveau in kaart op welke manier onze cellen beschadigd DNA herstellen en genetische informatie bewaren.

De Nobelprijs voor de Fysica gaat naar de Japanner Takaaki Kajita en de Canadees Arthur B. McDonald. Ze krijgen die eer voor hun ontdekking van neutrinoschommelingen.

Vannacht werden de alternatieve Nobelprijzen uitgereikt. Vielen onder andere in de prijzen: biologen die een kip een dino lieten imiteren en Nederlandse taalwetenschappers die ontdekten dat het woordje 'Huh?' in alle talen voorkomt.

De Inuit bevolking van Groenland heeft een specifieke combinatie van genen verkregen waardoor ze bestand zijn tegen een vetrijk dieet, nodig vanwege het extreem koude klimaat.

België, land van chocolade en bier? In de jaren twintig en dertig was ons bekendste exportproduct radium, uit een fabriek in het Kempense Olen. De erfenis van dat radioactief verleden is nog steeds niet helemaal opgeruimd.

Inwoners van verschillende Europese landen hebben vaak ook een verschillende lengte en gewicht. Die verscheidenheid heeft een genetische basis.

Over allerlei soorten betegelingen.

Wetenschappers van de Koninklijke Sterrenwacht hebben het "langstlopende wetenschappelijk experiment" herbekeken. 

Slechts één van de X-chromosomen in vrouwelijke cellen is actief. Wetenschappers zouden graag weten hoe de cel dat klaarspeelt, onder meer om mensen te helpen bij wie het misgaat.

De deeltjes zouden de rol van elektronen kunnen overnemen en hypersnelle elektronische circuits mogelijk maken – interessant voor kwantumcomputers.

Dat komt in de oceanen terecht, luidt het gevoelsmatige antwoord. Maar dat geldt voor slechts een kwart van de neerslag. Wat gebeurt er met de rest?

Wetenschappers zijn erin geslaagd om een veel voorkomende darmbacterie nieuwe eigenschappen te geven en in de darm van een muis te herintroduceren.