Ruimte

Het ESA rekruteert nieuwe astronauten. Een buitenkans voor wetenschapscommunicator Hetty Helsmoortel. 'Voor mij is de missie nu al geslaagd.'

Een complete, driedimensionale kaart van het heelal: het is de droom van veel astronomen, en ze zijn druk bezig om hem te verwezenlijken.

In zijn eerste boek vertelt Eos-­medewerker Hans Plets hoe de mens doorheen de geschiedenis dacht over het allerkleinste en het allergrootste. Volgens hem is de zoektocht nog lang niet voorbij.

Planeetwetenschappers worstelen al jaren met de vraag waarom sommige meetinstrumenten methaangas op de planeet Mars detecteren en andere niet. Er lijkt nu een eenvoudige verklaring voor het waargenomen verschil te zijn gevonden.

Tal van ruimtevaartorganisaties maken zich zorgen over het groeiende gevaar van ruimtepuin, zowel voor de bemande als onbemande ruimtevaart. De film Gravity toont de gevolgen van een botsing met dat puin: vernielde satellieten zetten een kettingreactie in gang die uiteindelijk tot de vernietiging van het ISS leidt. Hoe gevaarlijk zijn zulke botsingen eigenlijk en hoe realistisch is dat filmscenario?

Die vraagt verdeelt astronomen en natuurkundigen al jarenlang in twee kampen. Nieuw onderzoek verlegt de grens van donkerematerie-waarnemingen tot in de onbekende buitenregionen van sterrenstelsels, en legt daarmee verschillende modellen en theorieën langs de meetlat.

Eind 2019 begon de heldere oranje ster Betelgeuze plots minder fel te stralen. Het helderheidsdipje, dat voor opschudding zorgde onder sterrenkundigen, duurde enkele maanden. Een onderzoeksteam onder leiding van de KU Leuven komt nu met een verklaring: een uitgestoten stofwolk heeft de tijdelijke verduistering veroorzaakt.

De draaiing van de centrale balk van ons Melkwegstelsel, die uit miljarden opeengehoopte sterren bestaat, is sinds zijn ontstaan met ongeveer een kwart vertraagd. Die afremming werd al dertig jaar geleden voorspeld, en is nu voor het eerst ook gemeten. 

De wetenschappelijke programmacommissie van het Europese ruimteagentschap ESA heeft donderdag groen licht gegeven aan de Venus-missie EnVision. De ruimtesonde zal op zijn vroegst in 2031 worden gelanceerd en in een polaire baan om de planeet worden gebracht.

Zoek mee naar sterrenstelsels in de vorm van een kwal.

Donderdag overleed de Nederlandse astronoom Kees de Jager op honderdjarige leeftijd. Eos zocht hem in 2010 op in de sterrenwacht Sonneborgh in Utrecht, waar hij ook een tijdlang directeur was. Hieronder enkele fragmenten uit het interview.

Op 27 mei overleed prof. dr. Cornelis de Jager, vier weken nadat hij zijn 100^ste verjaardag vierde. De Jager was lid van de Raad van Advies van Eos Magazine. Hij zal herinnerd worden als een groot astronoom en ruimteonderzoeker, een enthousiaste popularisator van de sterrenkunde, en een beminnelijk mens.

Het vreemde hemelverschijnsel dat burgerwetenschappers vastlegden, blijkt een zeldzame nieuwe vorm van het noorderlicht te zijn.

Nikkel- en ijzerdampen zijn zelfs gedetecteerd bij kometen die op meer dan 480 miljoen kilometer van de zon zijn waargenomen.

Het instrument rafelt het licht van de waargenomen objecten uiteen in hun samenstellende kleuren. Zo wordt informatie verkregen over hun chemische samenstelling, afstanden en snelheden.

430.000 jaar geleden ontplofte een meteoriet boven Antarctica. Onderzoek naar dit soort historische explosies kan helpen de impact van toekomstige meteorieten te beperken.

Van alle exoplaneten blijven de zeven planeten rond Trappist-1 het meest tot de verbeelding spreken. Toch werkt Michaël Gillon, de Belg die het stelsel twee jaar geleden ontdekte, al aan een nieuwe reeks ‘robottelescopen’. Met de Speculoos-telescopen zetten hij en zijn team hun jacht op exoplaneten verder.