middeleeuwen

In de vroege middeleeuwen droegen zelfs gewone mensen in onze contreien heel exotische sieraden. Archeologe Mette Langbroek brengt aan de hand van kralensnoeren de internationale handelsnetwerken in deze weinig bekende periode in onze geschiedenis in kaart.

De beer leefde duizend jaar geleden in zuidwest-Roemenië, in een regio die bekendstaat om haar mijnbouw en metallurgie sinds de middeleeuwen. Het is het vroegste bewijs van door de mens veroorzaakte zware metaalvervuiling in een wild dier.

Archeologen hebben resten van wouw, meekrap en wede ontdekt bij opgravingen in Brussel en Mechelen. ‘In Brussel gaan de oudste lagen met resten van verfplanten terug tot de 12^e eeuw.’

Kooplieden brachten ook onbewust zaken van heinde en ver mee naar laatmiddeleeuws Vlaanderen. In een vijf eeuwen oude beerput zijn eitjes gevonden van een parasitaire worm die normaal enkel in en rond de tropen voorkomt.

In de tiende en de elfde eeuw, zeg maar het ‘midden van de middeleeuwen’, kreeg het landschap van het huidige Nederland vorm. In een fraaie expo in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden wordt het weinig bekende verhaal van die periode verteld. Het verhaal over de landschapstransformatie gaat voor een deel ook op voor Vlaanderen.

Blindengeleidehonden zijn geen verschijnsel van de moderne tijden. Integendeel, blijkt uit dit gedigitaliseerd dertiende-eeuws manuscript met een afbeelding van een blindengeleidehond.

Ken je dat groepsspel waarin je fluisterend een boodschap doorgeeft? Op het eind zijn woorden vaak sterk veranderd. Iets gelijkaardigs gebeurde met een oude wetenschapstekst. Uit 112 latere kopieën maakte ik een reconstructie van die verloren vertaling.

DNA afkomstig van een middeleeuwse begraafplaats onthult de oorsprong van de dodelijke pandemie.

In het vroegmiddeleeuwse Engeland aten koningen niet meer vlees dan hun onderdanen.