Vlees, vis, kaas en eieren: kan het ook duurzaam?

Van alle bronnen van dierlijke eiwitten zijn gevogelte, eieren en vis de meest duurzame keuzes.

Hoewel vlees op basis van gewicht goed is voor minder dan 5 procent van ons dieet, is het verantwoordelijk voor ongeveer een derde van de broeikasgasuitstoot. Van alle bronnen van dierlijke eiwitten zijn gevogelte, eieren en vis volgens het Voedingscentrum de beste keuzes.

Met vis zitten voedingsexperts in de maag. Vis levert gezonde omega-3-vetzuren en de klimaatimpact is beperkt, maar de Nederlandse Gezondheidsraad beschouwt zelfs de aanbeveling om een keer per week vis te eten als ‘ecologisch nadelig’. Daarom moet de nadruk liggen op soorten die we niet overbevissen of die we milieuvriendelijk kweken. In het Menu van Morgen zijn haring en makreel belangrijke stijgers.

In alle studies is er één constante: kip heeft de laagste milieu-impact, rundvlees de hoogste en varkensvlees zit daar tussenin. Volgens onderzoek van de Europese Commissie is een kilo kip goed voor het equivalent van 4,9 kilogram CO2, een kilo varkensvlees voor 7,5 kilogram en rundvlees voor 22,2 kilogram. Kippen en varkens zetten voer efficiënter om in vlees. Bovendien zijn runderen herkauwers die het krachtige broeikasgas methaan uitstoten. De impact van eieren is vergelijkbaar met die van kip.

De klimaatimpact van 1 liter melk ligt lager dan die van 1 kilo vlees. Melk lijkt goed te scoren, maar die vergelijking is niet eerlijk. In melk zit veel meer water en veel minder eiwit. Kijk je naar de impact per kilo eiwit, dan is die vergelijkbaar met die van varkensvlees.

De duurzame voedingsdriehoek.

Hoewel je de grootste milieuwinst haalt als je dierlijke producten vervangt door plantaardige, neemt de broeikasgasuitstoot al aanzienlijk af als je minder steak eet en meer kip. Dat is jammer voor de kip. Dierenwelzijn is ook een belangrijk aspect van duurzaamheid. In de kippenhouderij is het daarmee veel slechter gesteld dan in de rundveehouderij.
 
De klimaatimpact van rundvlees is hoog, maar het ene rund is het andere niet. Rundvlees uit Zuid-Amerika heeft een twee tot drie keer hogere impact dan vlees uit Europa. De impact van vlees van melkkoeien is maar een derde tot de helft van de impact van vlees van vleesrunderen. Dat komt doordat de klimaatimpact wordt verdeeld over vlees en melk. Helaas zit dat ‘milieuvriendelijker’ rundvlees vooral in producten die we om gezondheidsredenen moeten matigen: hamburgers, gehakt en ander bewerkt vlees.

Moeten we met zijn allen veganist worden?

Hoewel vlees op basis van gewicht goed is voor minder dan 5 procent van ons dieet, is het verantwoordelijk voor ongeveer een derde van de broeikasgasuitstoot.

Lees verder

Een stukje lamsvlees doet de aarde nog ietsje meer opwarmen dan rundvlees. Schapen zijn net als runderen methaan boerende herkauwers. Ze eten vaker dan vleesrunderen enkel gras. Dat is fijn voor het dier maar minder efficiënt. Daarnaast levert een lam verhoudingsgewijs minder vlees en meer bijproducten. Gelukkig eten we het niet vaak.

Kaas dankt zijn positie in de top vooral aan het feit dat je voor 1 kilogram kaas 10 liter melk nodig hebt. Er zit bovendien veel verzadigd vet en zout in.

Minder dierlijke producten eten is goed voor de gezondheid en voor het milieu. Amerikaanse onderzoekers die de impact van voedselkeuzes bestudeerden, kwamen tot de conclusie dat zelfs maar één dag in de week rood vlees en zuivel vervangen door kip, vis of iets vegetarisch tot een grotere reductie van de broeikasgasuitstoot leidt dan alles lokaal te kopen. Het heeft weinig zin om uit te pluizen of je sla uit de volle grond of een Spaanse serre komt, als die naast een dikke steak ligt.