Geschiedenis

Vrijdag 28 november zendt La Une een documentaire uit over koningin Elisabeth (1876-1965). Er zouden nieuwe elementen opduiken over de nauwe relaties die Elisabeth onderhield met communistische landen. In Eos Memo (8, 2013) brachten we eerder een lang artikel over "de rode koningin".

Op het hoogtepunt van zijn macht heerste de Mongoolse leider Genghis Khan over een rijk dat van de Noord-Chinese kust tot aan de Kaspische Zee reikte. Uit nieuw onderzoek van jaarringen van bomen blijkt dat het weer hem wellicht in de kaart heeft gespeeld op zijn veroveringstochten.

Een perkamenten oorkonde uit 1292, afkomstig uit Gent, is boven water gekomen in de Radboud Universiteit Nijmegen. Hoe het waardevolle document daar geraakt is, blijft een raadsel.

Duitse onderzoekers hebben zaal 600 van het Neurenbergse gerechtsgebouw digitaal gedocumenteerd, om de historische rechtszaal weer in haar oorspronkelijke staat te herstellen.

Amerikaanse onderzoekers beweren dat de oer-indianen wellicht enkele duizenden jaren op de landbrug doorbrachten alvorens verder te migreren naar Noord-Amerika.

Historische feiten heb je in alle formaten, en het is soms merkwaardig om vast te stellen hoe sommige sprekende details een eeuw na de feiten nog steeds worden doorverteld. En daar dragen wij graag ons steentje aan bij.

Dat de herdenking van de Groote Oorlog in aantocht is, valt onmogelijk te negeren. Historica Sophie De Schaepdrijver was even in het land ter gelegenheid van de heruitgave van haar standaardwerk over de oorlog. Een prima gelegenheid om onze kijk op WO I uit te diepen.

Een zirkoonedelsteen uit Australië is 4,4 miljard jaar oud. Dat zou betekenen dat de aarde veel vroeger dan gedacht koel en leefbaar was.

Een internationaal team van paleontologen, waaronder Belgische onderzoekers, heeft in Frankrijk een oeroude apenschedel opgegraven die meer inzicht verschaft in de evolutie van primatenhersenen.

In Cardigan Bay in Wales hebben de hevige stormen van de voorbije weken een groot deel van een 4.500 jaar oud woud blootgelegd. Onderzoekers konden dennen, elzen, eiken en berken identificeren.

Het heeft zo zijn nadelen om als beschaving geen eigen schriftelijke bronnen na te laten. Je tegenstanders kunnen over je schrijven wat in hun kraam past, en die versie wordt dan geschiedenis. Dat gebeurde ook met de Kelten. Uit het recentste nummer van Eos Memo (nr. 8, december 2013).

Een nieuw historisch werk én een geromantiseerde film schetsen het boeiende leven van de zestiende-eeuwse Kenau Simonsdochter, die de strijd aanging met de Spaanse bezetter tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

Moderne sponzen spreken dogma tegen dat het eerste complexe leven pas kon ontstaan na grote zuurstoftoename in de atmosfeer.

De Nazi's onderzochten aan het einde van de Tweede Wereldoorlog of ze malariamuggen konden inzetten als biologisch wapen.

Onderzoekers hebben in het oosten van Engeland voetafdrukken ontdekt die meer dan 800.000 jaar oud zijn, meteen de oudste voetsporen buiten Afrika.

Papegaaiduikers, leeuweriken en andere zangvogels, everzwijnhoofden... Een 18de-eeuwse Engelse menuverzameling bewijst dat er in de keukens van het Engelse hof al duchtig geëxperimenteerd werd.