Geschiedenis

In het zuidoosten van Turkije liggen enkele archeologische sites van absoluut topniveau. Göbekli Tepe en Karahan Tepe werden bijna 12.000 jaar geleden gebouwd en bewoond door een mysterieus volk van sedentaire jager-verzamelaars. Voor de ‘nieuwlichterij’ van de landbouw, die in hun tijd opkwam, haalden ze hun neus op.

Nog niet zo heel lang geleden waren paarden het snelst mogelijke vervoermiddel. Toch was tot nu toe niet bekend hoe paarden, eens gedomesticeerd, zich over Europa en Azië verspreidden. Een genetische analyse werpt nieuw licht op die expansie.

Een collectie van prehistorische objecten die twintig jaar geleden werden opgegraven in het Oost-Vlaamse Ename bevat bijzondere vondsten: een schedelfragment van minstens zesduizend jaar oud én de oudste bijna complete schedel die tot nu toe in Vlaanderen is aangetroffen.

DNA-onderzoek van een Merovingisch grafveld in Koksijde uit de late 7e en vroege 8e eeuw werpt nieuw licht op de afkomst van de toenmalige bewoners.

Wie het populisme echt wil begrijpen, kan niet om zijn geschiedenis heen. De term kreeg in de loop van de tijd – en afhankelijk van de locatie – een wisselende betekenis.

‘2024 is misschien het grootste verkiezingsjaar ooit’, zegt historicus Anton Jäger. De halve planeet gaat stemmen, een enorme electorale mobilisatie die volgt op een decennium van protesten. Zijn boek over hyperpolitiek kon dus op geen beter moment uitkomen. Wat is er volgens hem aan de hand?

Het lijkt erop dat de oude Egyptenaren al aan onderzoek naar kanker deden en misschien zelfs experimentele behandelingen uitvoerden. Dat blijkt uit onderzoek naar een vier- tot vijfduizend jaar oude schedel.

De legende gaat dat telkens als iemand het woord ‘luddiet’ hardop zegt, ergens in Silicon Valley een tech-entrepreneur wakker schiet, badend in het zweet. Of zou het kunnen dat deze historische verzetsgroepering misbegrepen wordt, en dat we nog iets van hen kunnen leren over onze eigen rol in de toekomst van werk?

Dat de Zuid-Europese wateren al vroeg werden bevaren, is geen nieuws. Maar in het zesde millennium voor Christus gebeurde dat al wel met goed uitgeruste kano’s, mogelijk mét zeilen.

De marteling maakte waarschijnlijk onderdeel uit van een rituele offermethode die zeker tweeduizend jaar lang gangbaar was.

Wereldwijd bedienen miljoenen mensen met een gehoorbeperking zich van gebarentalen. Toch zijn die talen nog maar weinig onderzocht. Een methode uit de genetica brengt daar verandering in.

Een grootschalige analyse van fossiel DNA bracht voor het eerst prehistorische individuen met het downsyndroom aan het licht. Zij werden op dezelfde manier begraven als anderen, blijkt uit archeologisch onderzoek.

Veertien houten beschilderde reliekschrijnen hebben de Beeldenstorm overleefd. Het PaReS-project (Painted Relic Shrines in Situ) van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium wil de onbekende pareltjes in de kerken inventariseren en grondig bestuderen.

Stukjes berkenteer van tienduizend jaar oud bevatten nog DNA van bacteriën die bij mensen tandbederf en tandvleesontsteking veroorzaken.

De decimale komma is een krachtig rekenhulpmiddel dat al langer bestaat dan oorspronkelijk gedacht. De oorsprong gaat namelijk terug tot een wiskundige uit de Italiaanse renaissance.

In de tentoonstelling ‘James Ensor. Inspired by Brussels’ ontdek je van 22 februari tot 2 juni 2024 hoe de stad Brussel Ensors eigenzinnige en kenmerkende beeldtaal mee heeft gevormd.

Een Van Gogh... of toch namaak? Kunstexperten die beslissen over de afkomst van een schilderij zijn aan weinig regels gebonden. Kunstwetenschapper Ann Van Eenaeme (UGent) pleit dan ook voor een betere omkadering van kunstexpertise.