Geschiedenis
Oudste schedel van Vlaanderen ontdekt in Ename
Een collectie van prehistorische objecten die twintig jaar geleden werden opgegraven in het Oost-Vlaamse Ename bevat bijzondere vondsten: een schedelfragment van minstens zesduizend jaar oud én de oudste bijna complete schedel die tot nu toe in Vlaanderen is aangetroffen.
Nieuw puzzelstukje in ‘Verhaal van Merovingisch Vlaanderen’ onthuld
DNA-onderzoek van een Merovingisch grafveld in Koksijde uit de late 7e en vroege 8e eeuw werpt nieuw licht op de afkomst van de toenmalige bewoners.
Naar de wortels van het populisme
Wie het populisme echt wil begrijpen, kan niet om zijn geschiedenis heen. De term kreeg in de loop van de tijd – en afhankelijk van de locatie – een wisselende betekenis.
‘De jaren 1930 zijn geen precedent’
‘2024 is misschien het grootste verkiezingsjaar ooit’, zegt historicus Anton Jäger. De halve planeet gaat stemmen, een enorme electorale mobilisatie die volgt op een decennium van protesten. Zijn boek over hyperpolitiek kon dus op geen beter moment uitkomen. Wat is er volgens hem aan de hand?
Oude Egyptische schedel vertoont sporen van kankeronderzoek
Het lijkt erop dat de oude Egyptenaren al aan onderzoek naar kanker deden en misschien zelfs experimentele behandelingen uitvoerden. Dat blijkt uit onderzoek naar een vier- tot vijfduizend jaar oude schedel.
Neo-luddieten, verenig u!
De legende gaat dat telkens als iemand het woord ‘luddiet’ hardop zegt, ergens in Silicon Valley een tech-entrepreneur wakker schiet, badend in het zweet. Of zou het kunnen dat deze historische verzetsgroepering misbegrepen wordt, en dat we nog iets van hen kunnen leren over onze eigen rol in de toekomst van werk?
Vroege boeren waren al vaardige schippers
Dat de Zuid-Europese wateren al vroeg werden bevaren, is geen nieuws. Maar in het zesde millennium voor Christus gebeurde dat al wel met goed uitgeruste kano’s, mogelijk mét zeilen.
Archeologen ontdekken gruwelijke marteling van prehistorische vrouwen in Zuid-Frankrijk
De marteling maakte waarschijnlijk onderdeel uit van een rituele offermethode die zeker tweeduizend jaar lang gangbaar was.
‘Genetisch’ onderzoek ontrafelt de geschiedenis van gebarentalen
Wereldwijd bedienen miljoenen mensen met een gehoorbeperking zich van gebarentalen. Toch zijn die talen nog maar weinig onderzocht. Een methode uit de genetica brengt daar verandering in.
Prehistorische baby's met het downsyndroom kregen dezelfde begravingsrituelen
Een grootschalige analyse van fossiel DNA bracht voor het eerst prehistorische individuen met het downsyndroom aan het licht. Zij werden op dezelfde manier begraven als anderen, blijkt uit archeologisch onderzoek.
Het geheim van het reliekschrijn
Veertien houten beschilderde reliekschrijnen hebben de Beeldenstorm overleefd. Het PaReS-project (Painted Relic Shrines in Situ) van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium wil de onbekende pareltjes in de kerken inventariseren en grondig bestuderen.
Kauwgom uit oertijd verraadt slechte mondhygiëne
Stukjes berkenteer van tienduizend jaar oud bevatten nog DNA van bacteriën die bij mensen tandbederf en tandvleesontsteking veroorzaken.
De decimale komma is 150 jaar ouder dan historici dachten
De decimale komma is een krachtig rekenhulpmiddel dat al langer bestaat dan oorspronkelijk gedacht. De oorsprong gaat namelijk terug tot een wiskundige uit de Italiaanse renaissance.
Hoe de jonge Ensor in Brussel tot bloei kwam
In de tentoonstelling ‘James Ensor. Inspired by Brussels’ ontdek je van 22 februari tot 2 juni 2024 hoe de stad Brussel Ensors eigenzinnige en kenmerkende beeldtaal mee heeft gevormd.
Kunstexpertise heeft lak aan regels
Een Van Gogh... of toch namaak? Kunstexperten die beslissen over de afkomst van een schilderij zijn aan weinig regels gebonden. Kunstwetenschapper Ann Van Eenaeme (UGent) pleit dan ook voor een betere omkadering van kunstexpertise.
We halen de 200 niet en dat is misschien wel de schuld van de dino’s
Heeft de levensduur van de mens een prehistorisch plafond? Uit nieuw onderzoek blijkt dat de dominantie van dinosaurussen miljoenen jaren geleden mogelijk nog steeds ons leven beïnvloedt.
Deze prehistorische boom zag eruit als een vreemde flessenborstel
Een bijzonder fossiel leverde een opmerkelijk beeld op van een boom die zo’n 100 miljoen jaar ouder is dan de eerste dinosauriërs.
Moderne mens en neanderthaler leefden lang samen in het hart van Europa
De barre vrieskou hield Homo sapiens niet tegen om zich over Centraal- en wellicht ook Noordwest-Europa te verspreiden. Dat blijkt uit recente opgravingen in Duitsland. Het betekent ook dat de moderne mens en de neanderthaler ons continent lang met elkaar hebben gedeeld.