Geschiedenis

Hoe was het om te schilderen in de vijftiende en zestiende eeuw? Kunsthistoricus Indra Kneepkens ging zelf aan de slag met de olieverven en additieven die veel gebruikt werden in de tijd van Jan van Eyck. Ze ondervond aan den lijve welke effecten de keuzes van de schilders hadden op hun werk. En wat voor een meester Jan van Eyck daarin was.

Voedingsmiddelen uit Azië bereikten het Middellandse Zeegebied al bijna vierduizend jaar geleden. Dat leiden onderzoekers af uit resten van tandplak.

In de bronstijd gebruikten mensen bronzen voorwerpen of walvisbaleinen als een vroege vorm van geld. Ze standaardiseerden zelfs de vorm en het gewicht van hun "munt".

Lees jij wel eens je horoscoop, misschien gewoon voor de grap? Je bent niet de enige: al millennia lang voelen we ons onweerstaanbaar aangetrokken tot astrologie. In deze podcast ontrafelt prof. Steven Vanden Broecke de complexe verhouding tussen wetenschap, astrologie en geloof.

Tussen 1968 tot 1976 kwam in Parijs een groep intellectuelen samen in een poging om wetenschap en politiek met elkaar in contact te brengen. Hun doel was het vinden van een wetenschappelijke grondslag voor politiek.

Verschillende museumcollecties in ons land bevatten menselijke resten. Een onderzoeksteam onder leiding van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) wil de herkomst ervan in kaart brengen. Het team onderzoekt ook of en hoe de menselijke resten teruggegeven kunnen worden aan familieleden, instellingen of landen van herkomst.

Waarom is deze mijlpaal in young adult-fictie meer dan twintig jaar na datum nog steeds zo populair?

Infectieziektes kunnen wegebben, maar echt verdwijnen doen ze bijna nooit.

Het visueel weer tot leven brengen van twee uitgestorven tweevoetige dinosauriërs levert een uniek beeld op én werpt een nieuw licht op de evolutie van het leven in de lucht.

Dacht je dat archeologen enkel oude beschavingen opgraven? Dan heb je het mis. In de nieuwe podcastaflevering van Julie Van Bogaert vertellen archeologen Wouter Gheyle en Birger Stichelbaut hoe ze met hoogtechnologische methoden de impact van de twee wereldoorlogen op het landschap in kaart brengen.

Middenin de Gentse Plantentuin, onder een gigantisch kunstwerk van ROA, zwaaien op zaterdag 3 oktober de deuren open van een nieuw museum. Op een boogscheut van het S.M.A.K. en het MSK, kun je aan de rand van het Citadelpark nu ook het GUM bezoeken, het Gents Universiteitsmuseum.

'Als eenen uwer onderdanen, Kom ik uwen bijstand afsmeeken.' Laaggeletterde mensen in de negentiende eeuw vonden tóch manieren om een brief te schrijven in een gepaste taal, ook al was dat aartsmoeilijk. Ze vermeden hun dialect en gebruikten deftige woorden.

Voor velen lijken de hedendaagse quarantainemaatregelen opgelegd door de regering nieuw en onvergelijkbaar. Binnen blijven, afstand houden van vrienden van geliefden en zelfs vreemden op straat, boodschappen vooraf plannen als een militaire operatie, voortdurend op onze hoede zijn voor onze omgeving: het is slopend en zeker niet wat we gewoon zijn te doen. De opvatting dat deze maatregelen een nieuw, hedendaags verschijnsel zijn is echter verkeerd.

De liefdesbrieven tussen Héloïse en Abélard zijn een van de best bewaarde geheimen van onze geschiedenis. Al decennialang breken specialisten het hoofd over wie ze schreef. Gewapend met taalalgoritmes kon ik de ware auteur van de fascinerende correspondentie ontmaskeren.

Wat als de held in een film steeds meer op een schurk begint te lijken? Politiefilms verheerlijken vaak het buitensporig geweld van hun hoofdpersonages, zo blijkt uit mijn onderzoek als filmwetenschapper. Dat leidt tot een moreel rookgordijn dat niet losstaat van de problemen die Black Lives Matter en Defund de Police aankaarten.

Nieuw onderzoek naar de CO2-uitstoot van 56 miljoen jaar geleden levert een zoveelste waarschuwing op voor vandaag.

‘Wetenschappen’, ‘Arts’, ‘gamma’, ‘STEAM’: het zijn allemaal termen die wetenschappelijke domeinen afbakenen. Hoe brengen we het terrein het best in kaart? Wetenschapsfilosoof Sylvia Wenmackers (KU Leuven) doet een voorstel - en droomt ondertussen van een nieuw woord dat wetenschap en kunst overvleugelt.

In het Stadsarchief van Brugge is de tentoonstelling over Simon Stevin gestart. Wiskundige Dirk Huylebrouck plaatst enkele politieke bedenkingen bij die expositie.