Natuur & Milieu
Hoe redden we de biodiversiteit?
Wereldoceaandag: adopteer een walvis
Op World Oceans Day neemt oceanoloog en blogger Jan Stel je mee in het rijk van een bijzondere oceaanbewoner: de walvis. Eeuwenlang werd hij door de mens bejaagd, maar nu wordt zijn belangrijke rol in het oceanische ecosysteem steeds meer gewaardeerd.
‘Regenbui? Bereid je voor op lawines’
Geen plek op aarde die sneller verhit dan het noordpoolgebied. De gletsjers en ijskappen smelten, de permafrost ontdooit. En dat heeft een impact op mens en natuur. ‘Het gaat niet over een graad meer of minder. Wel over een onvoorspelbaarheid waarop we niet voorbereid zijn.’
Lockdown gaf strandbloemen ademruimte
De afgelopen maanden bleef het rustig aan de Belgische kust. De lockdown hield ons binnen, een dagje aan zee was niet aan de orde. Die rust gaf typische strandplanten zoals zeeraket de kans om open te bloeien, voor even toch.
Redt de lockdown het klimaat?
De coronacrisis zorgde voor een daling van de CO2-uitstoot. Is het effect van de lockdowns voldoende om het klimaat te redden? Vlogger Jacotte vraagt het aan biologen Ivan Janssens en Sara Vicca van de Universiteit Antwerpen.
Illegaal watergebruik
Dit voorjaar werd meteen een van de droogste ooit. De gevolgen lieten zich onmiddellijk voelen.
Kan je drinkwater maken uit regen of afvalwater?
Ons drinkwater wordt vooral gemaakt uit oppervlakte- en grondwater. De droogte dwingt ons ook naar andere waterbronnen te kijken. Wist je dat er in Kokszijde al bijna 20 jaar gezuiverd afvalwater uit de kraan komt? Dat komt natuurlijk met een helebool uitdagingen, zoals de verwijdering van geneesmiddelenresten. En waarom gebruiken we eigenlijk geen regen om drinkwater van te maken, of om mee te douchen?
Tropische wouden slaan meer koolstof op dan verwacht, maar voor hoelang nog?
Tropische wouden slaan voorlopig - ook in de warmste gebieden - nog veel CO2 op, maar deze opslag zal afnemen naarmate de aarde verder opwarmt.
'Biociden mogen enkel een laatste optie zijn'
Jaar na jaar levert de eikenprocessierups grote problemen op in parken en natuurgebieden. Soms is het inzetten van biociden de enige oplossing, maar dat heeft een negatieve impact op andere rupsen en insecten. Daarom wordt er gekeken hoe de natuurlijke vijanden van de rups ons kunnen helpen.
'We moeten onze relatie met de natuur herzien'
In de Toekomsttalks van UPV vertellen wetenschappers en denkers hoe zij de samenleving na de coronacrisis zien. Deze week: Myriam Dumortier, docent bos- en natuurbeleid aan de Universiteit Gent.
Biodiversiteit is LEVENsbelangrijk
'Het is essentieel om onze natuurlijke omgeving zo goed mogelijk te behouden, want we staan er middenin', betoogt bioloog Marc Peeters (Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen). Als coördinator van de beweging #SamenVoorBiodiversiteit roept hij op tot actie om de biodiversiteit te beschermen.
Illegale grondwaterwinning bemoeilijkt strijd tegen droogte
In tijden zonder neerslag piekt het gebruik van grondwater. Dat gebeurt deels onder de radar. Als we de droogte effectief willen tegengaan, moeten we iets doen aan die illegale winning.
Hoe virusjagers honderden coronavirussen vonden op één locatie
Viroloog Shi Zhengli klauterde en kroop door vleermuisgrotten. Samen met haar team ontmaskerde ze de drager van het eerste SARS-virus – en van de huidige coronapandemie.
Leven met de wolf
Als mens hebben we weinig redenen om bang te zijn voor de grote boze wolf. Maar voor ons vee en onze huisdieren vormen wolven wel degelijk een probleem. Eos ging na hoe we de vrede met de teruggekeerde rover kunnen bewaren.
Onzekerheid rond de voorspelling van ‘micro’-klimaatverandering
De zoektocht naar correcte klimaatvoorspellingen om de biodiversiteitscrisis aan te pakken is geen evidentie. Hier - en in het vakblad Science - argumenteren Jonas Lembrechts en Ivan Nijs van de Universiteit Antwerpen dat onze klimaatvoorspellingen geen rekening houden met lokale veranderingen in landgebruik. Ze zetten ook een nieuwe globale klimaatdatabase op poten om dat probleem aan te pakken.
Enzymen verslaan bij chemische katalyse
Om de productie van kunststoffen en andere chemische processen zuiniger en minder vervuilend te maken, wendt Max Bols (KU Leuven) zich tot de natuur. "We kunnen heel wat leren van enzymen, de katalysatoren van levende cellen, om chemische processen te verbeteren."
Virus helpt bijen voorbij bewakers van gezonde korven
Honingbijen die de ingang van hun bijenkorf bewaken, laten indringers uit andere bijenkorven die besmet zijn met een dodelijk virus vaker binnen dan gezonde indringers.
Heeft de maan invloed op het gedrag van de naakte molrat?
De Amerikaanse bioloog Stan Braude heeft een bijzonder experiment uitgevoerd in de Afrikaanse savanne.
Verwilderde rijst, de ongewenste erfenis van de groene revolutie
Wereldwijd teistert een koppig onkruid de rijstvelden, met grote oogstverliezen als gevolg. De boosdoener is geen onbekende. Het zijn verwilderde rijstvariëteiten die deze ravages aanrichten. Een nieuw onderzoek linkt die toename met moderne landbouwpraktijken geïntroduceerd gedurende de groene revolutie van de jaren zestig.